Przejście na transakcje bezgotówkowe nabiera tempa, a gotówka w wielu krajach zaczyna odgrywać coraz mniejszą rolę. Eksperci alarmują, że za kilka lat możemy żyć w świecie, gdzie gotówka zostanie całkowicie wyparta. Co to oznacza dla konsumentów i jakie są konsekwencje tego trendu?
Czy gotówka zniknie na dobre?
Wraz z dynamicznym rozwojem technologii cyfrowych oraz rosnącą popularnością płatności kartą, telefonem, a nawet zegarkiem, gotówka traci na znaczeniu. W niektórych krajach, jak Szwecja, zaledwie kilka procent transakcji odbywa się w formie gotówki, a większość sklepów preferuje formy płatności elektronicznej.
Banki centralne oraz rządy analizują korzyści z przejścia na gospodarki bezgotówkowe, co ma przyczynić się do większej kontroli nad przepływem pieniądza, a także do ograniczenia szarej strefy. W Polsce w 2023 roku aż 70% transakcji w sklepach dokonywano kartą lub przy użyciu smartfonów, co jest znaczącym wzrostem w porównaniu z poprzednimi latami.
Wyzwania i zagrożenia związane z brakiem gotówki
Choć przejście na gospodarkę bezgotówkową ma swoje zalety, eksperci ostrzegają również przed potencjalnymi zagrożeniami:
- Brak dostępu do płatności cyfrowych: Osoby starsze, wykluczone cyfrowo lub zamieszkujące obszary o słabej infrastrukturze technologicznej mogą mieć problemy z adaptacją do nowego systemu.
- Cyberzagrożenia: Wzrost liczby transakcji cyfrowych niesie ze sobą ryzyko cyberataków i kradzieży danych. Banki i instytucje muszą inwestować w zaawansowane zabezpieczenia, aby chronić klientów.
- Zanik prywatności finansowej: W świecie bez gotówki każda transakcja jest rejestrowana, co może budzić obawy związane z prywatnością.
- Uzależnienie od infrastruktury cyfrowej: Systemy płatności elektronicznej opierają się na stabilnym dostępie do internetu i energii elektrycznej. W przypadku awarii, dostęp do środków finansowych może być czasowo ograniczony.
Polska na drodze do bezgotówkowej przyszłości?
W Polsce trend bezgotówkowy rozwija się dynamicznie, a pandemia COVID-19 przyspieszyła ten proces. Coraz więcej sklepów i usługodawców wprowadza możliwość płatności kartą lub za pomocą aplikacji mobilnych, a gotówka staje się coraz mniej popularna. Polskie banki także intensywnie pracują nad rozwojem narzędzi do cyfrowych transakcji, a Narodowy Bank Polski bada możliwości wprowadzenia cyfrowego złotego.
Czy świat bez gotówki to nasza przyszłość?
Eksperci przewidują, że całkowite wyeliminowanie gotówki nie nastąpi z dnia na dzień, ale trend ten jest nieodwracalny. Już teraz w niektórych krajach Europy i Azji gotówka stanowi zaledwie margines transakcji.