Od 2026 roku Europejczycy zobaczą w swoich portfelach zupełnie nowe banknoty euro. Europejski Bank Centralny ogłosił rewolucję graficzną, która zastąpi abstrakcyjne motywy architektoniczne wizerunkami przyrody, kultury i wybitnych postaci. To największa zmiana od wprowadzenia euro do obiegu w 2002 roku.
Europejski Bank Centralny zmienia filozofię projektowania banknotów
Europejski Bank Centralny (EBC) zdecydował o całkowitej zmianie wizualnej tożsamości banknotów euro. Obecna szata graficzna, oparta na motywach fikcyjnych mostów i bram architektonicznych, odejdzie w przeszłość. Zastąpią ją realistyczne obrazy inspirowane dziedzictwem kulturowym i bogactwem przyrody Europy.
Jak wskazała prezes EBC, Christine Lagarde, nowa koncepcja ma nie tylko podnieść estetykę i poziom zabezpieczeń, ale również „odzwierciedlać europejską różnorodność i wartości, które nas łączą”.
Dwa motywy przewodnie: kultura i natura
Nowe projekty banknotów zostały opracowane w oparciu o dwa tematy, wybrane w konsultacjach z obywatelami państw strefy euro:
- „Kultura europejska: wspólne dziedzictwo” – podkreślający znaczenie wspólnej historii i tradycji kontynentu,
- „Rzeki i ptaki: siła i różnorodność” – przedstawiający przyrodę jako źródło tożsamości i wspólnoty.
Zdaniem twórców, ten podział pozwala ukazać różnorodność Europy zarówno przez ludzi, jak i krajobrazy, które tworzą jej kulturowy i przyrodniczy kręgosłup.
Kto znajdzie się na nowych banknotach? EBC ujawnia pierwsze nazwiska
W odróżnieniu od poprzednich emisji, gdzie unikało się przedstawiania konkretnych osób, nowe banknoty euro będą hołdem dla wybitnych Europejczyków.
EBC ujawnił już pierwsze propozycje:
- 5 euro – Maria Callas, legendarna grecka śpiewaczka operowa,
- 10 euro – Ludwig van Beethoven, niemiecki kompozytor, ikona muzyki klasycznej. W projekcie pojawią się też artyści uliczni i chóry, ukazując współczesną interpretację europejskiej sceny muzycznej,
- 20 euro – Maria Skłodowska-Curie, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla, uhonorowana jako symbol nauki i edukacji. Towarzyszyć jej będzie postać nauczyciela, mająca podkreślić wartość wiedzy i przekazu międzypokoleniowego.
Lista postaci dla wyższych nominałów – 50, 100, 200 i 500 euro – nie została jeszcze oficjalnie podana.
Nowy wygląd, nowe zabezpieczenia
Jednym z głównych celów zmiany jest zwiększenie odporności banknotów na fałszerstwa. EBC zapowiada wprowadzenie najnowszych technologii druku, wodnych znaków, hologramów i zabezpieczeń optycznych, których szczegóły będą ujawniane sukcesywnie w miarę postępu prac.
Kolejnym istotnym aspektem jest lepsza dostępność banknotów dla osób słabowidzących, co wpisuje się w strategię inkluzywności Unii Europejskiej.
„Nowe banknoty mają być nie tylko bezpieczne i estetyczne, ale też dostępne i zrozumiałe dla każdego obywatela Europy” – podkreśla EBC w komunikacie.
Kiedy nowe euro trafi do obiegu?
Pierwsze nowe banknoty mają trafić do obiegu w 2026 roku. Konkretna data wdrożenia nie została jeszcze ogłoszona, ale przygotowania są już zaawansowane. Proces obejmuje:
- Finał wyboru projektów graficznych,
- Produkcję testowych serii banknotów,
- Kampanię informacyjną dla obywateli i instytucji,
- Zmiany w systemach bankomatowych i kasowych w całej strefie euro.
Europejski Bank Centralny zapewnia, że dotychczasowe banknoty pozostaną prawnym środkiem płatniczym przez długi czas po wprowadzeniu nowych, a wymiana będzie przebiegać płynnie.
Dlaczego teraz?
Według analiz EBC, obecne projekty banknotów funkcjonują nieprzerwanie od ponad 20 lat, co czyni je podatnymi na fałszerstwa i mniej atrakcyjnymi dla nowego pokolenia użytkowników.
Zmiana odpowiada również na potrzebę wzmocnienia tożsamości europejskiej – szczególnie w czasach, gdy Unia Europejska stara się podkreślić swoje wspólne wartości i kulturę w obliczu zewnętrznych wyzwań geopolitycznych.
Eksperci: zmiana ma wymiar symboliczny i praktyczny
Prof. Marc Gervais, specjalista ds. bankowości z Uniwersytetu w Lyonie, wskazuje:
„EBC idzie w stronę bardziej personalnego i emocjonalnego przekazu. Banknoty przestaną być anonimowe – zaczną mówić językiem wspólnej pamięci i tożsamości. To dobry kierunek, szczególnie w erze, gdzie gotówka konkuruje z cyfrowymi formami płatności”.