Palacze w Polsce stoją w obliczu rewolucyjnych zmian, które już teraz uderzają w ich portfele i nawyki. Od marcowych podwyżek cen, przez rozszerzone zakazy palenia w miejscach pracy, aż po nadchodzące neutralne opakowania – tegoroczne regulacje mają jeden cel: zniechęcić do palenia i chronić zdrowie publiczne. Inspirując się doświadczeniami krajów takich jak Belgia czy Australia, polski rząd wprowadza szereg restrykcji, które znacząco zmienią krajobraz rynku tytoniowego. Przygotuj się na drastyczne podwyżki cen, szare paczki bez logotypów i niemal całkowity zakaz palenia w pracy. Co to oznacza dla Ciebie i Twoich bliskich?
Koniec z kolorowymi paczkami: Polska szykuje się na rewolucję tytoniową
Nudne, szare i bez logo – tak będą wyglądały wszystkie paczki papierosów w polskich sklepach, choć dokładna data wejścia w życie tych przepisów wciąż czeka na ostateczne potwierdzenie. Inspiracją są tu kraje takie jak Belgia, która od 1 czerwca 2026 roku wprowadzi neutralne opakowania dla wszystkich wyrobów tytoniowych. Jak informuje portal dlahandlu.pl, dotyczyć to będzie nie tylko papierosów, ale także cygar, fajek, bongo, gilz, bibułek, filtrów i wkładów do e-papierosów. Nazwa handlowa zostanie ograniczona do trzech wyrazów, zapisanych standardową czcionką Helvetica o rozmiarze 12, a za brak dostosowania grozi kara do 120 tysięcy euro.
W Polsce Ministerstwo Finansów już w sierpniu 2024 roku złożyło propozycję wprowadzenia ustawowego wymogu stosowania prostych, ujednoliconych opakowań. Wiceminister Jarosław Neneman podkreślił, że rozwiązanie to wdraża coraz więcej krajów – co najmniej 19 państw, w tym Francja, Węgry czy Holandia, już przyjęło takie regulacje. Przez lata Polska zwlekała z tym krokiem, głównie z powodów ekonomicznych i braku jednoznacznych badań. Sytuacja zmieniła się w 2024 roku, gdy raport Polskiej Akademii Nauk ujawnił, że niemal 29 procent dorosłych Polaków pali papierosy – to jeden z najwyższych wskaźników w Europie. Wprowadzenie neutralnych opakowań ma zwiększyć widoczność ostrzeżeń zdrowotnych i obalić błędne przekonanie o mniejszej szkodliwości niektórych produktów.
Drastyczne podwyżki i zakaz palenia w pracy: Co już uderza w palaczy?
Palacze w Polsce już odczuwają skutki nowych regulacji. Od 5 lipca 2025 roku obowiązuje rozszerzona definicja papierosów elektronicznych, która objęła również e-papierosy beznikotynowe. Jak informuje portal Infor.pl, zakaz palenia w miejscu pracy obejmuje teraz wszystkie wyroby tytoniowe – zarówno tradycyjne papierosy, jak i wszystkie rodzaje e-papierosów. Pracownicy nie mogą już zasłaniać się używaniem urządzeń z płynem beznikotynowym, a pracodawcy musieli dostosować wewnętrzne regulaminy pracy. Za złamanie nowych zasad grozi mandat do 500 złotych, a firmy mają obowiązek oznakowania miejsc objętych zakazem.
Największym ciosem dla portfeli palaczy są jednak podwyżki akcyzy. Ustawa uchwalona w październiku 2024 roku wprowadza stopniowy wzrost stawek akcyzy na lata 2025-2027. Od marca 2025 roku cena paczki papierosów wzrosła z 17-18 złotych do około 22 złotych, a w 2027 roku ma sięgnąć 27 złotych. Harmonogram podwyżek zakłada wzrost o około 10 procent rocznie przez trzy lata. Oznacza to, że palacz wypalający paczkę dziennie płaci już teraz około 660 złotych miesięcznie, a w 2027 roku będzie to około 810 złotych. Prezydent Karol Nawrocki zawetował co prawda propozycję obecnego rządu o dodatkowej 15-procentowej podwyżce akcyzy od 2026 roku, jednak podwyżki wprowadzone przez poprzedni rząd pozostają w mocy.
Jednorazowe e-papierosy na celowniku: Sklepy i młodzi na celowniku zmian
Kolejne ograniczenia czekają rynek e-papierosów, szczególnie tych jednorazowych. Choć pierwotnie nowe przepisy zakazujące sprzedaży wszystkich rodzajów e-papierosów nieletnim miały wejść w życie do wakacji 2025, jak informuje portal Rynek Zdrowia, będą obowiązywać najprawdopodobniej dopiero w drugim kwartale 2025 roku ze względu na konieczność notyfikacji Komisji Europejskiej. Belgia poszła dalej – od 1 stycznia 2026 roku wprowadzi całkowity zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów, co może być sygnałem dla Polski.
Właściciele sklepów już teraz otrzymują instrukcje od dystrybutorów. Neutralne opakowania oznaczają konieczność reorganizacji ekspozycji, co może wydłużyć czas obsługi klientów. Sklepy będą musiały również zainwestować w nowe oznakowania, informujące o zakazie sprzedaży wyrobów tytoniowych, woreczków nikotynowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18. Za naruszenie tych przepisów grożą wysokie kary finansowe. Celem wszystkich tych zmian jest przede wszystkim ograniczenie rozpoczynania palenia przez młodych ludzi, dla których atrakcyjne opakowania są jednym z głównych czynników wpływających na decyzje o sięgnięciu po pierwszego papierosa.
Co te zmiany oznaczają dla Ciebie? Miliony złotych w portfelu i zdrowie
Jeśli palisz, przygotuj się na radykalne zmiany już teraz. Papierosy są już o 5 złotych droższe za paczkę, a ich opakowania staną się jednolicie szare i nieatrakcyjne. To idealny moment, aby poważnie zastanowić się nad rzuceniem palenia – oszczędności mogą być ogromne. Palacz wypalający paczkę dziennie płaci już teraz około 8000 złotych rocznie, a w 2027 roku będzie to około 9700 złotych. To kwota, za którą można kupić używane auto lub pojechać na kilka zagranicznych wakacji. Dodatkowo nowe ograniczenia w miejscach pracy oznaczają, że przerwy na papierosa staną się praktycznie niemożliwe.
Dla rodziców to szansa – młodzi ludzie będą mieli znacznie mniejsze szanse na rozpoczęcie palenia. Doświadczenia z Australii pokazują, że po wprowadzeniu neutralnych opakowań odsetek palaczy spadł z 15,1 procenta w 2010 roku do 11 procent w 2019 roku. Neutralne opakowania, wysokie ceny i ograniczona dostępność mogą sprawić, że następne pokolenie będzie pierwszym w historii, które w większości nie sięgnie po papierosa. Zmiany, które nadchodzą, są nieodwracalne. Polska dostosowuje się do europejskich standardów, które konsekwentnie zmierzają w kierunku całkowitej eliminacji palenia z życia publicznego.