Pieniądze Polaków są zagrożone! Cyberprzestępcy nieustannie doskonalą swoje techniki, a ich najnowsza, wybitnie perfidna metoda, wykorzystuje nasze zaufanie do bliskich. W 2025 roku odróżnienie prawdy od fikcji staje się coraz trudniejsze, a chwila nieuwagi i silne emocje mogą kosztować nas wszystkie oszczędności. Specjaliści alarmują: pojawił się nowy rodzaj ataku, który podszywa się pod wiadomości od znajomych, oferując udział w atrakcyjnym „konkursie”. To pułapka, której celem jest przejęcie danych logowania do bankowości internetowej i opróżnienie konta. Zrozumienie mechanizmu działania tej metody oraz wdrożenie podstawowych zasad cyfrowej higieny jest teraz kluczowe dla bezpieczeństwa finansowego każdego z nas.
Cyberprzestępcy atakują Polaków: Skala i ewolucja zagrożeń w 2025 roku
Fundamentem większości współczesnych cyberprzestępstw, których celem są finanse osób prywatnych, jest wyrafinowane połączenie socjotechniki i phishingu. Socjotechnika to manipulowanie ludzkimi emocjami – zaufaniem, chciwością, lękiem czy ciekawością – aby skłonić ofiarę do działań sprzecznych z jej interesem. Oszuści w 2025 roku stosują zaawansowane techniki, takie jak pretexting, czyli tworzenie złożonych, ale wiarygodnych scenariuszy mających uśpić naszą czujność. Wykorzystują przy tym podstawowe mechanizmy psychologiczne, jak zasada autorytetu (podszywając się pod bank lub urząd) czy presja czasu („oferta ograniczona czasowo”).
Technicznym narzędziem do realizacji tych scenariuszy jest phishing. Jego podstawowa forma polega na masowym rozsyłaniu fałszywych e-maili, ale wektory ataku ewoluowały. Dziś kluczową rolę odgrywa także smishing (phishing przez SMS) i ataki przez komunikatory. Według raportu CERT Polska, w 2025 roku obsłużono ponad 86 tysięcy unikalnych incydentów phishingowych, co oznacza wzrost o kilkanaście procent rok do roku. Straty finansowe Polaków z tytułu oszustw internetowych przekroczyły już miliard złotych rocznie, a tendencja ta jest niestety wzrostowa. Te alarmujące statystyki podkreślają pilną potrzebę zwiększenia świadomości i obrony przed stale ewoluującymi zagrożeniami.
Nowa perfidna metoda oszustów: Jak działa „konkurs” od znajomego?
Najnowsza technika cyberprzestępców jest modelowym przykładem połączenia wszystkich opisanych wcześniej elementów, a jej skuteczność tkwi w wykorzystaniu najcenniejszej waluty w relacjach międzyludzkich – zaufania. Jak precyzuje detektyw Małgorzata Marczulewska, wszystko zaczyna się od przejęcia przez przestępców konta w mediach społecznościowych. „Fortele oszustów są sprytne. Ich celem jest sprawienie, że klikniemy w ich komunikat nie podejrzewając, że to oszustwo. Są wyrafinowani, sprytni, mają wiele pomysłów, a my z rozpędu klikamy wszystko jak leci nie myśląc o konsekwencjach” – ostrzega ekspertka.
Tego typu wiadomość jest pisana nieformalnym językiem, imitującym styl prawdziwego właściciela konta, i zawiera ekscytującą informację, np. dotyczącą brania udziału w konkursie. Link w wiadomości prowadzi do strony niemal identycznej z oryginałem, adres różni się co najwyżej nieznacznym szczegółem, łatwym do przeoczenia. Na fałszywej stronie ofiara informowana jest na przykład o konieczności weryfikacji tożsamości poprzez opłatę w wysokości 1 zł. Zdarza się również, że jest proszona o podanie innych danych. To kluczowy moment ataku, bowiem bramka płatności jest fałszywa i służy do przechwycenia danych logowania do banku. Po ich wpisaniu przestępcy otrzymują pełny dostęp do środków finansowych ofiary, co prowadzi do błyskawicznego opróżnienia konta.
Co grozi po wpadnięciu w pułapkę? Skutki utraty danych i pieniędzy
Konsekwencje wpadnięcia w sidła cyberoszustów wykraczają daleko poza samą utratę pieniędzy z konta. Przestępcy, posiadając nasze dane logowania do bankowości, mogą nie tylko ukraść środki, ale także zaciągnąć szybkie pożyczki na dane ofiary. To prowadzi do poważnych problemów finansowych i długotrwałego obciążenia kredytowego. Dodatkowo, przejęcie tożsamości może skutkować dalszymi przestępstwami, takimi jak otwieranie kont bankowych, składanie wniosków o karty kredytowe czy nawet wykorzystywanie danych do innych nielegalnych działań. Proces odzyskiwania kontroli nad finansami i tożsamością jest zazwyczaj długotrwały i stresujący, wymagający zaangażowania wielu instytucji. Dlatego tak kluczowe jest zapobieganie, a w przypadku incydentu – natychmiastowa i zdecydowana reakcja.
Skuteczna obrona przed oszustami: Praktyczny przewodnik dla Polaków
Wobec rosnącej pomysłowości przestępców najskuteczniejszą obroną pozostaje świadomość zagrożeń i konsekwentne stosowanie cyfrowej higieny. Filarem bezpieczeństwa jest zasada ograniczonego zaufania, która nakazuje sceptycznie podchodzić do każdej nieoczekiwanej wiadomości, nawet jeśli jej nadawcą jest rzekomo członek rodziny czy przyjaciel. Sygnały alarmowe to m.in. błędy językowe, nietypowa składnia, generyczne zwroty czy atmosfera pośpiechu. Zanim klikniesz w jakikolwiek link, najedź na niego kursorem i sprawdź, czy adres docelowy jest poprawny i zgodny z oczekiwaniami. Detektyw Małgorzata Marczulewska radzi, aby w przypadku wątpliwości zadać nadawcy wiadomości kilka prostych pytań kontrolnych, np. „Jakie zdjęcia robi Twoja córka?” albo „Co u Ciebie?”, aby zweryfikować jego tożsamość.
Od strony technicznej, absolutnym minimum staje się dziś włączenie uwierzytelniania dwuskładnikowego (2FA) wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Najlepiej korzystać z aplikacji generujących kody lub kluczy sprzętowych U2F, które są znacznie bezpieczniejsze niż kody SMS, podatne na przejęcie w wyniku tzw. SIM swappingu. Istotne jest też używanie unikalnych, skomplikowanych haseł do każdego serwisu, w czym pomagają menedżerowie haseł. W przypadku podania danych na fałszywej stronie należy natychmiast skontaktować się z infolinią banku, zastrzec karty i zablokować dostęp do bankowości internetowej. Następnie trzeba zmienić hasła do poczty i wszystkich serwisów, gdzie używano tych samych danych. Incydent warto zgłosić na policję oraz do CERT Polska poprzez formularz na ich stronie internetowej.