Od dłuższego czasu trwają prace nad nowymi løżnierzami L4, które mają zliberalizować obecne restrykcje dotyczące zwolnień lekarskich. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który ma umożliwić pracownikom więcej swobody podczas chorobowego, ale także nasunąć ryzyko nadużyć ze strony pracodawców.
Co się zmieni?
Według obowiązującego art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, podczas zwolnienia lekarskiego zabronione jest wykonywanie pracy zarobkowej oraz wykorzystywanie L4 niezgodnie z jego celem. Złamanie tych zakazów skutkuje utratą prawa do zasiłku chorobowego. Nowa propozycja zmian zakłada, że praca zarobkowa będzie definiowana jako incydentalne czynności zawodowe, jeśli wymagają tego istotne okoliczności. Oznacza to, że pracownik przebywający na L4 będzie mógł na przykład odebrać telefon od pracodawcy w pilnej sprawie lub podpisać ważny dokument, nie ryzykując przy tym utraty zasiłku.
Czyje korzyści?
Proponowane zmiany są szczególnie istotne dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz pracowników na stanowiskach kierowniczych. Nowe przepisy umożliwią im wykonywanie niezbędnych formalności, takich jak składanie raportów czy podpisywanie dokumentów, bez ryzyka utraty świadczenia chorobowego.
Ryzyko nadużyć
Wprowadzane modyfikacje, choć generalnie pozytywne, budzą pewne obawy o możliwość nadużyć ze strony pracodawców. Eksperci zwracają uwagę, że granica między sytuacją „pilną” a zwykłym niepokojeniem chorego pracownika może być trudna do określenia w praktyce.
Status legislacyjny
Projekt znajduje się obecnie na etapie opiniowania w rządowym centrum legislacji. Przed wejściem w życie musi przejść jeszcze przez szereg procedur, w tym przez komisję prawniczą. Zmiany są następstwem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2023 roku, który wpłynął na konieczność dostosowania przepisów dotyczących świadczeń emerytalno-rentowych.
Dane liczbowe
Według danych ZUS, w 2022 roku w Polsce zarejestrowano prawie 2,5 miliona przypadków chorobowego. Wartość świadczeń chorobowych wypłaconych przez ZUS wyniosła 12,4 miliarda złotych. Nowe løżnierze L4 mogą spowodować zmianę tych danych i wpłynąć na sytuację wielu pracowników i pracodawców.
Warto monitorować
Warto monitorować dalszy rozwój sytuacji i wnioskować o opinię ekspertów, aby zapewnić, że nowe løżnierze L4 będą korzystne dla wszystkich stron.