Unia Europejska wprowadza przełomowe zmiany w systemie pakowania produktów, które radykalnie odmienią nasze codzienne zakupy i nawyki konsumenckie. Nowe rozporządzenie, które zastąpiło obowiązującą od 1994 roku dyrektywę opakowaniową, wprowadza jednolite przepisy dla wszystkich państw członkowskich, stawiając na pierwszym miejscu ochronę środowiska i redukcję odpadów.
Według statystyk, w 2022 roku każdy mieszkaniec Unii Europejskiej wyprodukował średnio 186,5 kilogramów odpadów opakowaniowych, z czego aż 40 procent stanowiły tworzywa sztuczne. Jeszcze bardziej niepokojący jest fakt, że obecnie połowa śmieci zalegających w oceanach to właśnie wyrzucone opakowania. Te liczby skłoniły Unię Europejską do podjęcia zdecydowanych działań.
Od 12 lutego 2025 roku rozpoczął się proces wdrażania nowych regulacji, który zakończy się 12 sierpnia 2026 roku. W tym czasie nastąpi prawdziwa rewolucja w sposobie pakowania produktów. Jedną z najważniejszych zmian jest zakaz stosowania popularnych jednorazowych opakowań plastikowych, szczególnie widocznych w gastronomii i hotelarstwie. Z naszego życia znikną małe saszetki na sosy, cukier czy przyprawy, które dotychczas masowo trafiały do kosza po jednokrotnym użyciu.
Znaczące zmiany czekają także sektor owocowo-warzywny. Nowe przepisy wprowadzają minimalną wagę 1,5 kilograma dla produktów sprzedawanych w plastikowych opakowaniach, co oznacza koniec z foliowym pakowaniem pojedynczych sztuk owoców i warzyw. To rewolucyjna zmiana, która ma zmusić zarówno sprzedawców, jak i konsumentów do bardziej świadomego podejścia do kwestii pakowania żywności.
Istotną nowością jest również obowiązek akceptowania przez sprzedawców własnych pojemników klientów. Oznacza to, że będziemy mogli bez przeszkód kupić kawę do własnego kubka czy odebrać zamówione danie na wynos w przyniesionym przez siebie pojemniku, bez dodatkowych opłat czy utrudnień ze strony sprzedawcy.
Rozporządzenie wprowadza także konkretne cele dotyczące recyklingu. Do 2030 roku wszystkie opakowania dostępne na unijnym rynku muszą nadawać się do ponownego przetworzenia. Dodatkowo, producenci będą zobowiązani do redukcji objętości i wagi opakowań, co położy kres praktykom pakowania małych produktów w nieproporcjonalnie duże pudełka.
Szczególną uwagę poświęcono również bezpieczeństwu chemicznemu opakowań. Nowe przepisy wprowadzają ścisłe ograniczenia dotyczące stosowania związków per- i polifluoroalkilowych (PFAS), często występujących w detergentach, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumentów.
Te ambitne zmiany wymagają czasu na wdrożenie, dlatego przewidziano okres przejściowy do sierpnia 2026 roku. W tym czasie firmy muszą dostosować swoje procesy produkcyjne i łańcuchy dostaw do nowych wymogów. Jest to kolejny znaczący krok Unii Europejskiej w kierunku gospodarki bardziej przyjaznej środowisku i zdrowiu konsumentów.
Według danych Eurostatu, w 2020 roku Unia Europejska wyprodukowała ponad 25 milionów ton odpadów opakowaniowych. Z tego aż 12 milionów ton stanowiły tworzywa sztuczne. Nowe rozporządzenie ma na celu zmniejszenie tej liczby i promowanie zrównoważonej gospodarki.
Warto podkreślić, że nowe przepisy nie dotyczą tylko opakowań, ale także produktów samych. Producenci muszą zapewnić, że ich produkty są bezpieczne dla konsumentów i środowiska. To oznacza, że muszą oni stosować środki minimalizujące negatywny wpływ na środowisko.
Wkroczenie w erę gospodarki obiegu zamkniętego to wyzwanie, ale także szansa dla Unii Europejskiej, aby stać się liderem w dziedzinie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Nowe rozporządzenie jest krokiem w stronę bardziej zrównoważonej przyszłości, gdzie opakowania będą projektowane z myślą o minimalizacji odpadów i promowaniu recyklingu.