Ostatnie dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) przedstawiają niepokojący obraz polskiej gospodarki. Mimo, że nominalne wynagrodzenia wzrosły o 10,2%, osiągnąwszy poziom 8316,57 złotych brutto, realna siła nabywcza Polaków spadła o 5%. Jest to pierwszy raz od lat, gdy tak wyraźnie widać rozdźwięk między statystykami a codziennym życiem obywateli.
Sektor przedsiębiorstw również doświadcza spadku zatrudnienia o 0,5% rok do roku. Ekonomista Mariusz Zielonka z Konfederacji Lewiatan wskazuje na głębsze zmiany strukturalne zachodzące na rynku pracy. Wbrew pozorom stabilnej sytuacji, wyzwania demograficzne i migracyjne zaczynają coraz silniej wpływać na gospodarkę.
Eksperci przewidują, że dwucyfrowy wzrost płac utrzyma się do końca roku, jednak nie przekłada się to na poprawę sytuacji materialnej Polaków. Rosnąca inflacja skutecznie niweluje nominalne podwyżki, pozostawiając gospodarstwa domowe z coraz mniejszą realną siłą nabywczą.
Wyniki te mogą doprowadzić do pogłębienia rozwarstwienia społecznego. Podczas gdy niektóre grupy zawodowe będą w stanie wynegocjować podwyżki przewyższające inflację, znaczna część społeczeństwa doświadczy realnego spadku poziomu życia. Może to skutkować narastaniem napięć społecznych i zwiększeniem presji na wprowadzenie dodatkowych mechanizmów ochrony socjalnej.
Zmiany w zachowaniach konsumenckich również mogą nastąpić. Można spodziewać się ograniczenia wydatków na dobra wyższego rzędu, kulturę czy rozrywkę, co z kolei może prowadzić do zmian w strukturze rynku i potencjalnie do redukcji miejsc pracy w niektórych sektorach gospodarki. To może wywołać efekt domina, prowadząc do dalszego pogorszenia sytuacji ekonomicznej.
Długotrwałe utrzymywanie się takiej sytuacji może skutkować zmianami w planach życiowych młodego pokolenia. Można spodziewać się odkładania decyzji o założeniu rodziny, zakupie mieszkania czy podjęciu większych inwestycji życiowych. W dłuższej perspektywie może to prowadzić do pogłębienia problemów demograficznych i dalszego osłabienia potencjału gospodarczego kraju. Szczególnie niepokojący może być wzrost emigracji zarobkowej wśród wykwalifikowanych pracowników, szukających lepszych perspektyw za granicą.
Warto pamiętać, że Polska gospodarka stoi przed wyzwaniem sprostania wyzwaniom strukturalnym, aby zapobiec dalszemu pogorszeniu sytuacji ekonomicznej. W tym celu konieczne będzie implementowanie polityk gospodarczych ukierunkowanych na zwiększenie produktywności i konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. Równocześnie niezbędne będzie wdrożenie mechanizmów ochrony socjalnej, aby pomóc gospodarstwom domowym w utrzymaniu poziomu życia.
Źródła:
* Główny Urząd Statystyczny (GUS)
* Konfederacja Lewiatan
* BazElan – Bank Danych Ekonomiczno-Społecznych