W kontekście najniższej od lat waloryzacji emerytur, rząd Donalda Tuska rozważa dodatkowe rozwiązania, które mogłyby podnieść świadczenia dla seniorów ponad standardowy poziom. Aktualne dane GUS wskazują, że inflacja średnioroczna w 2024 roku wyniosła 3,6 procent, co przekłada się na znacznie niższą niż w poprzednich latach waloryzację emerytur i rent.
W Polsce ok. 6,5 miliona osób korzysta z emerytur i rent, co stanowi ok. 17% populacji kraju. Biorąc pod uwagę fakt, że 63% emerytów żyje ze świadczeń poniżej 2000 zł brutto miesięcznie, każda zmiana w systemie emerytalnym może mieć znaczący wpływ na ich życie.
Według danych GUS, w latach 2019-2022 waloryzacja emerytur była znacznie wyższa niż obecnie, sięgając nawet 14,1% w 2020 roku. Jednakże, te wysokie wskaźniki waloryzacji były bezpośrednio związane z rekordową inflacją, która nie oznaczała realnego wzrostu siły nabywczej emerytur, a jedynie rekompensowała wzrost cen.
W obliczu aktualnej sytuacji ekonomicznej, rząd Tyska rozważa kilka scenariuszy zwiększenia świadczeń dla emerytów. Pierwszy zakłada zmianę sposobu wyliczania wskaźnika waloryzacji – zamiast standardowych 20 procent realnego wzrostu płac, mogłoby to być 50 procent. Taka zmiana podniosłaby wskaźnik waloryzacji do 6,3 procent.
Drugi wariant to wprowadzenie waloryzacji procentowo-kwotowej, która gwarantowałaby minimalną podwyżkę dla każdego emeryta. Rozważane są kwoty od 100 do 150 złotych brutto. To rozwiązanie szczególnie korzystne dla osób z najniższymi świadczeniami.
Trzeci możliwy scenariusz zakłada, że wskaźnik waloryzacji zostałby zrównany z wysokością realnego wzrostu płac w ubiegłym roku. W tym wariancie podwyżki mogłyby sięgnąć nawet 9,1 procent, choć dokładne wyliczenia będą możliwe dopiero po publikacji przez GUS ostatecznych danych o wzroście płac w lutym.
Decyzja o ewentualnym dodatkowym wsparciu dla emerytów będzie miała znaczące konsekwencje nie tylko społeczne, ale i polityczne. Z jednej strony może pomóc złagodzić skutki niższej waloryzacji dla seniorów, z drugiej – wpłynie na stan finansów publicznych i może stać się kartą przetargową w nadchodzącej kampanii prezydenckiej.
Warto zauważyć, że ostateczne decyzje w tej sprawie powinny zapaść w najbliższych tygodniach, gdy GUS opublikuje komplet danych niezbędnych do wyliczenia wskaźnika waloryzacji. Do tego czasu emeryci mogą jedynie spekulować, który ze scenariuszy zostanie wybrany przez rząd.
W Polsce, sytuacja emerytalna jest jednym z ważniejszych tematów społecznych. W związku z tym, każda decyzja rządu w tej sprawie będzie miała znaczący wpływ na życie seniorów i ekonomię kraju.