W grudniu 2022 roku wskaźnik oczekiwań inflacyjnych wśród polskich konsumentów wzrósł do 29,6 pkt, co oznacza najwyższy wynik od niemal dwóch lat. Ten wzrost jest efektem serii podwyżek cen energy, rachunków za prąd, gaz i ciepło sieciowe, a także podwyżki stawek VAT na żywność.
W minionych miesiącach polscy konsumenci musieli zmierzyć się ze wzrostem cen podstawowych produktów, takich jak masło czy warzywa. W grudniowym badaniu GUS ponad połowa respondentów oczekiwała utrzymania obecnego tempa wzrostu cen przez kolejne 12 miesięcy.
Mimo to, nastroje konsumentów przestały się pogarszać po wielu miesiącach spadków. Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK) wzrósł w grudniu o 0,4 pkt, osiągając poziom -16,7 pkt, co oznacza poprawę z najniższego poziomu od ponad roku. Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (WWUK) również utrzymał się na poziomie sprzed miesiąca, kończąc spadkową trajektorię, która trwała od początku roku.
Na wzrost wskaźników ufności konsumenckiej wpłynęły głównie lepsze oceny możliwości dokonywania ważnych zakupów oraz oceny obecnej sytuacji ekonomicznej kraju, które wzrosły odpowiednio o 2,7 i 1,4 punktu procentowego. Ocena przyszłej sytuacji finansowej gospodarstw domowych również uległa poprawie.
Jednocześnie jednak ocena obecnej sytuacji finansowej gospodarstw domowych uległa pogorszeniu, notując spadek o 2,1 punktu procentowego. To oznacza, że Polacy są coraz bardziej świadomi wzrostu cen i inflacji, co może wpłynąć na ich decyzje zakupowe i oszczędnościowe.
Warto zauważyć, że inflacja w Polsce utrzymuje się na poziomie około 5%, co stoi w sprzeczności z celem inflacyjnym Narodowego Banku Polskiego wynoszącym 2,5%. To może oznaczać, że 5% stało się nową normą, co będzie miało wpływ na gospodarkę i finanse prywatne.
Według danych GUS, w grudniu 2022 roku wskaźnik inflacji bazowej wyniósł 4,4%, co oznacza najwyższy wynik od prawie dwóch lat. To oznacza, że ceny towarów i usług w Polsce nadal rosną, co może być skutkiem wzrostu kosztów produkcji i wzrostu cen energy.
Wśród przyczyn wzrostu inflacji należy wymienić wzrost kosztów produkcji, spowodowany przez niekorzystne warunki klimatyczne, które wpłynęły na ceny żywności, a także wzrost cen energy, spowodowany przez wzrost cen surowców energetycznych na rynku światowym.
W związku z tym, że inflacja w Polsce utrzymuje się na wysokim poziomie, ważne jest, aby konsumenci byli świadomi zmian na rynku i podejmowali racjonalne decyzje finansowe. Oznacza to, że powinni oni monitorować ceny towarów i usług, a także brać pod uwagę możliwość wzrostu kosztów życia w przyszłości.
Źródło: GUS, NBP, dane własne.
Informacje dodatkowe:
* W grudniu 2022 roku 73% Polaków oczekiwało utrzymania lub zmniejszenia tempa wzrostu cen w następnych 12 miesiącach.
* 40% respondentów oczekiwało wzrostu cen żywności w następnych 12 miesiącach.
* 55% Polaków oczekiwało utrzymania lub zmniejszenia tempa wzrostu cen energii w następnych 12 miesiącach.