W nocy z wtorku na środę polska przestrzeń powietrzna została wielokrotnie naruszona przez rosyjskie drony, co stanowiło bezprecedensowy incydent od początku pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. NATO, powołując się na wstępne dane, przekazało za pośrednictwem agencji Reutera, że wtargnięcie było celowe. Mimo tej alarmującej konstatacji, Sojusz Północnoatlantycki na obecnym etapie nie traktuje tego zdarzenia jako ataku w rozumieniu Artykułu 5 Traktatu Waszyngtońskiego, co ma kluczowe konsekwencje dla dalszych działań obronnych.
Wydarzenia te wywołały natychmiastową reakcję polskich sił zbrojnych oraz sojuszników, podkreślając gotowość i skoordynowanie działań w obliczu zagrożenia. Kwestia reakcji Sojuszu na celowe wtargnięcie dronów będzie przedmiotem obrad Rady Północnoatlantyckiej w środę, co zadecyduje o dalszych krokach i potencjalnym wzmocnieniu obrony powietrznej w regionie.
Celowe wtargnięcie czy przypadek? Nowe ustalenia NATO
Agencja Reutera, opierając się na wiarygodnych źródłach w Sojuszu Północnoatlantyckim, poinformowała, że NATO dysponuje wstępnymi danymi wskazującymi na celowy charakter wtargnięcia rosyjskich dronów w polską przestrzeń powietrzną. To kluczowa informacja, która odróżnia ten incydent od wcześniejszych, często tłumaczonych jako przypadkowe przekroczenia granicy w wyniku intensywnych działań wojennych na Ukrainie.
Rzeczniczka NATO, Alison Hart, potwierdziła na platformie X (dawniej Twitter), że „wiele dronów wleciało w polską przestrzeń powietrzną i napotkało na opór polskiej i natowskiej obrony powietrznej”. Fakt, że wtargnięcie było celowe, stawia Sojusz przed dylematem, jak interpretować i reagować na tego typu prowokacje, które, choć nie są uznawane za bezpośredni atak, stanowią poważne naruszenie suwerenności państwa członkowskiego.
Reakcja Polski i Sojuszników: F-16, F-35 i AWACS w akcji
W obliczu zagrożenia polskie Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych (DO RSZ) uruchomiło wszystkie niezbędne procedury w celu zapewnienia bezpieczeństwa przestrzeni powietrznej. Wicepremier i szef Ministerstwa Obrony Narodowej, Władysław Kosiniak-Kamysz, potwierdził, że drony, które mogły stanowić zagrożenie, zostały zestrzelone, co świadczy o skuteczności i gotowości polskich systemów obronnych.
W odpowiedzi na incydent, w powietrze poderwano nie tylko polskie myśliwce F-16, ale także sojusznicze maszyny: holenderskie F-35 oraz włoskie samoloty wczesnego ostrzegania AWACS. Ta skoordynowana akcja podkreśla ścisłą współpracę w ramach NATO i zdolność do szybkiej reakcji na zagrożenia, demonstrując siłę zintegrowanego systemu obrony powietrznej Sojuszu.
Dlaczego NATO nie traktuje tego jako ataku? Konsekwencje dla Art. 5
Mimo celowego charakteru wtargnięcia, NATO, według doniesień Reutera, nie kwalifikuje incydentu jako ataku w rozumieniu Artykułu 5 Traktatu Waszyngtońskiego. Artykuł 5 przewiduje, że zbrojna napaść na jednego lub więcej sojuszników będzie traktowana jako atak na wszystkich i wymaga wspólnej obrony.
Sekretarz Generalny NATO, Mark Rutte, pozostaje w stałym kontakcie z polskimi władzami, a Sojusz prowadzi ścisłe konsultacje. Decyzja o nieuruchamianiu Artykułu 5 może wynikać z chęci uniknięcia dalszej eskalacji konfliktu z Rosją, a także z oceny, że incydent, choć poważny, nie spełnia wszystkich kryteriów „zbrojnej napaści”. Oznacza to, że Polska, mimo wsparcia sojuszników, nie może liczyć na pełną, automatyczną interwencję militarną wszystkich państw członkowskich na mocy tego artykułu. Temat ten będzie kluczowy podczas środowej Rady Północnoatlantyckiej.
Przyszłość bezpieczeństwa regionu: Co dalej po incydencie?
Incydent z rosyjskimi dronami nad Polską jest kolejnym przypomnieniem o niestabilnej sytuacji bezpieczeństwa w Europie Wschodniej i ciągłym zagrożeniu ze strony Rosji. Celowe wtargnięcie, choć nie jest traktowane jako atak, z pewnością wpłynie na dalsze strategie obronne NATO i Polski.
Oczekuje się, że Rada Północnoatlantycka omówi nie tylko sam incydent, ale także potencjalne środki zaradcze, takie jak wzmocnienie nadzoru przestrzeni powietrznej, zwiększenie liczby patroli czy dalsze inwestycje w systemy obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej. Dla Polski oznacza to dalsze zacieśnianie współpracy z sojusznikami i konieczność utrzymania wysokiej gotowości bojowej w obliczu prowokacji, które mogą mieć miejsce w przyszłości.