Traktujesz stary rachunek bankowy jak bezpieczną skarbonkę na „czarną godzinę”? Wpłaciłeś tam kiedyś pieniądze i zapomniałeś o sprawie, licząc, że po prostu tam są? Wchodząc w 2026 rok, możesz przeżyć poważny szok. Banki, szukając oszczędności i porządkując swoje bazy danych, wypowiadają wojnę tzw. martwym duszom. Procedura jest bezlitosna, automatyczna i może sprawić, że stracisz dostęp do oszczędności, które miały czekać na Ciebie w przyszłości.
Wielu Polaków posiada więcej niż jedno konto. Często są to pozostałości po studenckich czasach, rachunki otwarte „dla promocji” lub konta oszczędnościowe, na których leży kilka tysięcy złotych jako finansowa poduszka. Niestety, w powszechnym mniemaniu, że bank będzie przechowywał nasze środki w nieskończoność, kryje się pułapka. Regulaminy bankowe w 2026 roku są jasne: jeśli przez określony czas nie wykażesz aktywności, Twoje konto zostanie wyczyszczone z systemu.
Martwe dusze kosztują. Dlaczego banki zamykają rachunki?
Dla sektora bankowego utrzymywanie „martwych” rachunków to wymierny koszt. Obciążają one serwery, wymagają raportowania do organów nadzoru (jak np. KNF) i generują ryzyko, np. związane z praniem pieniędzy na zapomnianych kontach. Szacuje się, że koszt obsługi nieaktywnego konta, wliczając w to infrastrukturę IT i obowiązki regulacyjne, może wynosić kilkadziesiąt złotych rocznie na jeden rachunek.
Dlatego w 2026 roku algorytmy monitorujące aktywność klientów zostały dokręcone do granic możliwości. Banki dążą do optymalizacji kosztów IT i zwiększenia cyberbezpieczeństwa. Standardowy okres, po którym system uruchamia procedurę likwidacyjną, to zazwyczaj 24 miesiące (dwa lata) braku jakiejkolwiek operacji finansowej. W niektórych umowach, zwłaszcza tych promocyjnych, ten okres może być krótszy. Jeśli przez ten czas nie wykonasz żadnego przelewu, wpłaty, wypłaty ani płatności kartą, system uzna Cię za klienta nieaktywnego.
Kiedy system uzna, że jesteś „martwą duszą”, uruchamiana jest procedura wypowiedzenia umowy. Bank musi Cię o tym poinformować. I tu pojawia się największy problem praktyczny: komunikacja.
Pułapka nieaktualnego adresu. Jak przegapisz ostrzeżenie?
Mechanizm „czyszczenia” bazy klientów zaczyna się niewinnie, ale jego konsekwencje są poważne. Bank ma obowiązek poinformować Cię o planowanym wypowiedzeniu umowy. Problem w tym, że choć na co dzień większość komunikacji odbywa się cyfrowo, wypowiedzenie umowy rachunku to wciąż często pismo tradycyjne, wysyłane na adres, który podałeś 5 lat temu.
Scenariusz jest zazwyczaj taki sam: zakładałeś konto, mieszkając w wynajmowanym mieszkaniu lub u rodziców. Od tego czasu przeprowadzałeś się dwa razy. Adres w banku? Nieaktualny. Pismo z informacją, że „w związku z brakiem aktywności wypowiadamy umowę rachunku z dniem…” trafia do skrzynki, której nie sprawdzasz, lub do obcych ludzi. Termin mija, a Ty żyjesz w błogiej nieświadomości, że Twoja „bezpieczna poduszka finansowa” właśnie przestała istnieć w systemie bankowym. Nawet jeśli ostrzeżenie trafi do bankowości elektronicznej, nie zobaczysz go, ponieważ przecież się nie logujesz.
Konto techniczne – Twój pieniądz przestaje pracować
Największy stres pojawia się w momencie, gdy w końcu postanawiasz skorzystać z tych środków. Próbujesz zalogować się do aplikacji – „Błędny login lub hasło”. Dzwonisz na infolinię i słyszysz: „Przykro nam, ale Pana rachunek został zamknięty, a umowa rozwiązana”. Czy bank ukradł Twoje pieniądze? Nie. Zgodnie z prawem bank nie może przywłaszczyć środków klienta.
Środki z zamkniętego rachunku trafiają na tzw. nieoprocentowane konto techniczne banku. I tu zaczynają się schody, o których nikt głośno nie mówi. W dobie cyfryzacji, odzyskanie pieniędzy z konta technicznego to podróż w czasie do epoki papierowej biurokracji. Pieniądze te:
- Znikają z Twojego widoku: Nie zobaczysz ich w żadnej aplikacji ani systemie online. Dla bankowości elektronicznej one nie istnieją.
- Nie pracują: Leżą na koncie o oprocentowaniu 0%. Przy inflacji oscylującej w ostatnich latach wokół 5–7%, oznacza to, że Twoje oszczędności realnie tracą na wartości każdego dnia.
- Są trudne do „wyjęcia”: Aby je odzyskać, zazwyczaj musisz udać się osobiście do oddziału banku. W 2026 roku sieć placówek stacjonarnych została drastycznie odchudzona, więc najbliższy oddział obsługujący takie sprawy może być w innym mieście.
Musisz złożyć dyspozycję zwrotu środków, wypełnić stos formularzy, a bank musi zweryfikować Twoją tożsamość, co bywa problematyczne, jeśli np. zmieniłeś dowód osobisty. Często pobierana jest też opłata za obsługę niestandardową, co dodatkowo uszczupla Twoje zaskórniaki.
Co musisz zrobić już dziś? Cztery kroki ratujące oszczędności
Sytuacja, w której tracisz bezpośredni dostęp do własnych pieniędzy przez własne zaniedbanie, jest frustrująca i niebezpieczna. W cyfrowym świecie 2026 roku musisz zarządzać swoimi finansami aktywnie. Nie daj się wykasować z bazy danych.
Oto co musisz zrobić, by bank nie wyzerował Ci salda w aplikacji:
- Zrób „sztuczny ruch” raz na kwartał: Algorytmy bankowe potrzebują sygnału, że żyjesz. Najbezpieczniej jest wykonać jedną, drobną transakcję, która zresetuje licznik nieaktywności. Przelej 1 zł na to konto i odeślij je z powrotem. Nawet symboliczna operacja ratuje rachunek.
- Zaktualizuj dane adresowe: Upewnij się, że bank ma Twój aktualny adres e-mail, numer telefonu i adres zamieszkania. Jeśli przyjdzie ostrzeżenie, musisz je zobaczyć. Aktualizacja danych to obowiązek klienta, a jej zaniedbanie może być bardzo kosztowne.
- Zamknij to, czego nie używasz: Jeśli masz konto, na którym leży 50 zł i nie zaglądałeś tam od roku – zamknij je sam. Unikniesz nie tylko ryzyka przeniesienia środków na konto techniczne, ale też ewentualnych opłat za kartę czy prowadzenie rachunku, które mogą po cichu zjadać Twoje saldo.
- Sprawdź konta seniorów: Rodzice i dziadkowie często mają konta, o których zapominają. W ich przypadku wyprawa do oddziału w innym mieście w celu odzyskania środków z konta technicznego może być barierą nie do pokonania. Zróbcie przegląd domowych finansów w najbliższy weekend.
Pamiętaj: pieniądz, który się nie rusza, staje się dla bankowego systemu podejrzanym błędem. Aktywność jest kluczem do bezpieczeństwa finansowego w cyfrowej bankowości.