Od połowy 2022 roku Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) i Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF) zwiększyły kontrolę nad transakcjami bankowymi. Celem jest walka z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, ale skutkiem może być znaczne ograniczenie anonimowości w transakcjach finansowych.
Kwota 15 000 euro: próg dla automatycznego raportowania
Głównym punktem odniesienia jest kwota 15 000 euro (około 60-65 tysięcy złotych), przy której bank ma obowiązek automatycznego raportowania transakcji do urzędu. Jednak to nie jedyny przypadek, gdy twoje przelewy mogą wzbudzić zainteresowanie fiskusa. System kontroli jest znacznie bardziej rozbudowany niż mogłoby się wydawać.
Monitoring transakcji: co jest podejrzane?
Pod lupę trafiają nie tylko pojedyncze duże przelewy, ale także:
* Serie mniejszych transakcji
* Podejrzane tytuły przelewów
* Regularne wpłaty od różnych nadawców na podobne kwoty
* Transakcje w kryptowalutach przekraczające 1000 euro
Próby obejścia systemu poprzez rozdrabnianie przelewów są nieskuteczne – banki przechowują pełną historię transakcji przez 5 lat.
Konsekwencje dla Polaków
Zaostrzenie kontroli finansowej może doprowadzić do znaczących zmian w zachowaniach Polaków związanych z pieniędzmi. Część społeczeństwa może zacząć unikać systemu bankowego przy większych transakcjach, preferując gotówkę lub alternatywne formy płatności. To może paradoksalnie zwiększyć szarą strefę i utrudnić rzeczywistą kontrolę przepływów finansowych.
Rodzinne transfery finansowe: nowe wyzwania
Nowe regulacje mogą szczególnie uderzyć w rodzinne transfery finansowe, takie jak pomoc przy zakupie mieszkania czy przekazywanie spadków. Rodziny mogą być zmuszone do szukania bardziej skomplikowanych sposobów wspierania się finansowo, co może prowadzić do osłabienia tradycyjnych form pomocy międzypokoleniowej i zwiększenia nierówności społecznych.
Konsekwencje dla małych firm i start-upów
System może też wpłynąć na rozwój małych firm i start-upów, które często opierają się na elastycznych formach finansowania. Zwiększona kontrola może zniechęcać do podejmowania działalności gospodarczej lub prowadzić do szukania sposobów omijania systemu bankowego, co w dłuższej perspektywie może zaszkodzić rozwojowi gospodarczemu kraju.
Według danych GUS, w 2020 roku w Polsce było ponad 2 miliony osób prowadzących własną działalność gospodarczą, a według danych PMR, wartość polskiego rynku fintechów sięgnęła w 2020 roku prawie 12 miliardów złotych. Zaostrzenie kontroli finansowej może więc mieć poważne konsekwencje dla rozwoju gospodarczego kraju.
Wnioski
Nowy system kontroli nad transakcjami bankowymi może mieć daleko idące konsekwencje dla Polaków i gospodarki kraju. Jest to nie tylko kwestia walki z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, ale także ochrony anonimowości i swobody w transakcjach finansowych. Czas pokaże, jak skuteczne będą nowe regulacje i jakie będą ich długofalowe skutki dla społeczeństwa i gospodarki.