Ministerstwo Edukacji przygotowuje kompleksowe zmiany w przepisach dotyczących funkcjonowania szkół podczas ekstremalnych warunków pogodowych. Nowe regulacje, które mają wejść w życie przed wakacjami 2025 roku, dadzą dyrektorom szkół większą elastyczność w dostosowywaniu organizacji zajęć do wysokich temperatur.
Minister Barbara Nowacka zapowiedziała znaczące rozszerzenie uprawnień dyrektorów szkół. Będą oni mogli nie tylko skracać lekcje z 45 do nawet 25 minut, ale także modyfikować plan zajęć, przenosząc je na wcześniejsze godziny poranne. W skrajnych przypadkach możliwe będzie nawet wprowadzenie nauczania zdalnego.
Obecnie szkoły mogą zawieszać zajęcia jedynie podczas ekstremalnych mrozów, natomiast brakuje regulacji dotyczących upałów. Ta luka prawna staje się coraz bardziej problematyczna w obliczu nasilających się fal wysokich temperatur.
Ochrona zdrowia uczniów priorytetem
Eksperci medyczni podkreślają, że przebywanie w przegrzanych pomieszczeniach szczególnie negatywnie wpływa na organizmy dzieci i młodzieży. Wysokie temperatury mogą prowadzić do udarów cieplnych, omdleń oraz znacząco obniżać koncentrację i efektywność nauki.
W ramach nowych przepisów planowana jest również kampania edukacyjna dotycząca właściwego nawadniania organizmu i rozpoznawania symptomów przegrzania. Kampania ta będzie miała na celu podniesienie świadomości uczniów i nauczycieli w kwestii zdrowia i bezpieczeństwa w szkołach.
Praktyczne rozwiązania i brak wsparcia dla klimatyzacji
Ministerstwo nie przewiduje wsparcia finansowego dla szkół na instalację systemów klimatyzacji i wentylacji. Zamiast tego, władze zalecają stosowanie wentylatorów i rolet zaciemniających jako doraźnych środków poprawy komfortu termicznego w szkołach.
Doświadczenia z września 2024 roku, gdy szkoły w Głogowie i Gorzowie Wielkopolskim samodzielnie podejmowały decyzje o skracaniu lekcji, pokazały konieczność wprowadzenia jasnych regulacji prawnych w tym zakresie.
Perspektywy i terminy
Projekt nowych przepisów ma być gotowy na wiosnę 2025 roku. Obecnie trwają konsultacje z dyrektorami szkół i samorządami. Wprowadzenie tych zmian oznacza, że polski system edukacji dołączy do innych krajów europejskich, które już dostosowały swoje regulacje do zmieniających się warunków klimatycznych.
„To odpowiedź na zmieniający się klimat i coraz częstsze fale upałów. Szkoły muszą być gotowe na ekstremalne warunki pogodowe, a zdrowie uczniów jest dla nas priorytetem” – podkreśla ministerstwo w oficjalnym komunikacie.
Nowe przepisy mają nie tylko uprościć procedury decyzyjne, ale przede wszystkim zapewnić bezpieczne warunki nauki podczas ekstremalnych upałów, które według prognoz klimatologów będą występować coraz częściej.
Według danych z Głównego Urzędu Statystycznego, w 2022 roku odnotowano ponad 30 dni z temperaturami powyżej 30 stopni Celsjusza. W związku z tym, ministerstwo szacuje, że nowe przepisy będą dotyczyć około 10% wszystkich szkół w Polsce.
Warto zauważyć, że Unia Europejska również podejmuje działania w celu przeciwdziałania zmianom klimatycznym. W 2020 roku UE przyjęła Europejski Zielony Ład, który ma na celu przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i promowanie zrównoważonego rozwoju.
W Polsce, Stowarzyszenie Dyrektorów Szkół pozytywnie ocenia planowane zmiany w przepisach. „Jesteśmy zadowoleni z faktu, że ministerstwo podejmuje działania w celu poprawy warunków nauki w szkołach. Nowe przepisy będą miały pozytywny wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo uczniów” – mówi prezes stowarzyszenia.
Oczekuje się, że nowe przepisy wejdą w życie przed wakacjami 2025 roku. W związku z tym, ministerstwo zapowiada kampanię informacyjną dla dyrektorów szkół i nauczycieli, aby zapewnić im niezbędne wsparcie i wiedzę na temat nowych regulacji.