W ostatnich miesiącach Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) stały się tematem gorących dyskusji, głównie za sprawą rekordowych wypłat, jakie Polacy dokonali z tego programu. Jak wynika z danych Komisji Nadzoru Finansowego, w drugim kwartale 2024 roku aż 500 milionów złotych zostało wycofanych z PPK przez 187 tysięcy uczestników. To niemal trzykrotny wzrost w porównaniu z tym samym okresem rok wcześniej, kiedy wypłaty wyniosły zaledwie 139 milionów złotych – informuje legaartis.pl
Dlaczego Polacy zaczęli masowo wycofywać środki z PPK, które miało być filarem ich przyszłych emerytur? Odpowiedzi na to pytanie jest kilka, ale kluczowym czynnikiem jest niski poziom zaufania do systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce, co podkreślają zarówno eksperci, jak i sami uczestnicy programu.
PPK – atrakcyjna forma oszczędzania, ale czy na długo?
Pracownicze Plany Kapitałowe to program, który wszedł w życie w 2019 roku. Głównym założeniem PPK jest wspieranie oszczędności emerytalnych pracowników poprzez wpłaty zarówno od pracownika, pracodawcy, jak i państwa. W zamian za regularne odkładanie 2% swojej pensji, pracownik otrzymuje wsparcie w postaci dodatkowych wpłat od pracodawcy (od 1,5% do 4%) oraz państwa (dopłata powitalna w wysokości 250 zł oraz roczna dopłata 240 zł). Mimo tych zachęt, wielu Polaków traktuje PPK bardziej jako krótkoterminową lokatę niż sposób na budowanie stabilnej przyszłości emerytalnej.
Jak zauważył dr Łukasz Wacławik z Wydziału Zarządzania krakowskiej AGH, Polacy mają ograniczone zaufanie do długoterminowych programów oszczędnościowych, takich jak PPK, OFE czy ZUS. Wielu uczestników PPK przystąpiło do programu, ale postanowiło „testować” jego efektywność, wypłacając środki w regularnych odstępach czasu, zamiast pozostawiać je na kontach aż do momentu przejścia na emeryturę.
Rekordowe wypłaty w 2024 roku – co się dzieje z pieniędzmi?
W drugim kwartale 2024 roku doszło do rekordowego wycofania środków z PPK – blisko 500 milionów złotych. Dla porównania, w analogicznym okresie 2022 roku wypłaty wyniosły tylko 139 milionów złotych, a w 2023 roku – 400 milionów złotych. To drastyczne wzrosty, które mogą być wynikiem nie tylko ograniczonego zaufania do programu, ale także chęci skorzystania z gotówki w obliczu rosnącej inflacji oraz niestabilnej sytuacji gospodarczej w kraju.
W sumie, w całym pierwszym półroczu 2024 roku Polacy wypłacili z PPK niemal miliard złotych, co stanowi poważny sygnał ostrzegawczy dla rządu oraz instytucji finansowych odpowiedzialnych za nadzór nad programem.
Czy warto wypłacać środki z PPK przed emeryturą?
Decyzja o wcześniejszym wypłaceniu środków z PPK ma swoje konsekwencje. Wypłata przed okresem emerytalnym wiąże się z koniecznością zapłacenia 19-procentowego podatku Belki oraz utratą części zgromadzonych środków. Zgodnie z przepisami, w przypadku wcześniejszej wypłaty, można otrzymać jedynie 70% zgromadzonych środków, a pozostałe 30% trafia na subkonto w ZUS, skąd będą one wypłacane dopiero po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Warto zauważyć, że mimo rosnącej liczby wypłat, prognozy Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) przewidują, że aktywa zgromadzone w PPK oraz pokrewnych programach emerytalnych (PPE) powinny do końca dekady przekroczyć 100-120 miliardów złotych. W programie może uczestniczyć od 6 do 7 milionów pracowników, co wskazuje na jego potencjał jako długoterminowego narzędzia oszczędnościowego.
Co dalej z PPK?
Czy masowe wypłaty z PPK są chwilowym trendem, czy zapowiedzią większych problemów związanych z oszczędnościami emerytalnymi Polaków? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Wiele zależy od dalszych kroków podejmowanych przez rząd oraz instytucje odpowiedzialne za nadzór nad programem.
Jedno jest pewne – Polacy oczekują stabilności i pewności co do przyszłości swoich oszczędności. Jeśli programy takie jak PPK nie zyskają na zaufaniu, coraz więcej osób może decydować się na wcześniejsze wypłaty, co z kolei może osłabić ich długoterminowe bezpieczeństwo finansowe.
W tym kontekście kluczowe będzie nie tylko monitorowanie rozwoju sytuacji, ale także prowadzenie kampanii edukacyjnych mających na celu zwiększenie świadomości uczestników PPK oraz zachęcenie ich do długoterminowego oszczędzania.
