Bank Światowy w swoim raporcie wskazuje na pilną potrzebę przyspieszenia transformacji energetycznej w Polsce. Według ekspertów, skrócenie planowanego okresu odchodzenia od paliw kopalnych może przynieść Polsce znaczące korzyści ekonomiczne, w tym wzrost PKB o 4 procent do 2050 roku.
Mimo postępów w odniesieniu do spadku udziału węgla w produkcji energii elektrycznej do 61 procent w 2023 roku i dynamicznego rozwoju fotowoltaiki, tempo zmian jest nadal zbyt wolne do osiągnięcia celów neutralności klimatycznej. Co więcej, transformacja energetyczna może przynieść znaczące oszczędności, sięgające nawet 143 miliardów złotych, wynikające z redukcji kosztów zdrowotnych związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
Wpływ na rynek pracy i społeczności wiejskie
Transformacja energetyczna może wpłynąć na rynek pracy, wymuszając przekwalifikowanie tysięcy pracowników z sektora węglowego i tworząc jednocześnie nowe miejsca pracy w zielonych technologiach. Szczególnie istotny może być wpływ tych zmian na społeczności wiejskie, stanowiące 40 procent populacji Polski, gdzie planowany rozwój transportu publicznego i elektryfikacja mogą radykalnie zmienić styl życia mieszkańców.
Wpływ na zdrowie i środowisko
Poprawa jakości powietrza, będąca bezpośrednim skutkiem dekarbonizacji, może przyczynić się do znaczącego spadku zachorowalności na choroby układu oddechowego i krążenia, co z kolei może zmniejszyć obciążenie systemu opieki zdrowotnej. Dodatkowo, redukcja emisji CO2 może zmniejszyć ryzyko zmian klimatycznych, chroniąc zasoby naturalne i biodiverzność.
Wpływ na pozycję Polski na arenie międzynarodowej
Przyspieszenie transformacji energetycznej może wpłynąć na pozycję Polski na arenie międzynarodowej, szczególnie w kontekście przewodnictwa w Radzie UE w 2025 roku. Skuteczna realizacja ambitnych celów klimatycznych może wzmocnić wizerunek Polski jako lidera przemian w Europie Środkowo-Wschodniej i przyciągnąć znaczące inwestycje zagraniczne w sektor czystych technologii.
Wpływ na świadomość społeczną
Jednocześnie proces ten może prowadzić do głębokich zmian w świadomości społecznej, kształtując nowe postawy proekologiczne i wpływając na codzienne wybory konsumenckie Polaków. Szczególnie młodsze pokolenia mogą zyskać nowe perspektywy rozwoju zawodowego w innowacyjnych sektorach gospodarki, co może przyczynić się do zmniejszenia emigracji wykwalifikowanych specjalistów.
Według danych GUS, w 2020 roku udział energii ze źródeł odnawialnych w produkcji energii elektrycznej w Polsce wynosił 16,3 procent. Cel UE zakłada osiągnięcie poziomu 32 procent do 2030 roku. Aby osiągnąć ten cel, Polska musi przyspieszyć swój postęp w transformacji energetycznej.
Warto podkreślić, że transformacja energetyczna to nie tylko szansa na zmianę kraju, ale również wyzwanie, przed którym stoi Polska. Współpraca rządu, sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego jest niezbędna do osiągnięcia sukcesu w tej dziedzinie.