Od lipca 2025 roku osoby, które straciły współmałżonka, będą mogły skorzystać z nowej ustawy o rencie wdowiej, która umożliwi łączenie świadczeń. To oznacza, że będą mogły otrzymywać pełne świadczenie po zmarłym małżonku wraz z częścią własnej emerytury lub odwrotnie.
Nowy system został starannie zaprojektowany z uwzględnieniem możliwości budżetowych państwa. Wprowadzono limit całkowitej wypłaty w wysokości trzykrotności minimalnej emerytury, co według aktualnych prognoz będzie oznaczać około 5 700 złotych brutto w drugiej połowie 2025 roku. Wnioski o przyznanie świadczenia będą można składać już od stycznia 2025 roku.
Warunki przyznania świadczenia zostały precyzyjnie określone. Kluczowe jest osiągnięcie wieku emerytalnego oraz wcześniejsze pozostawanie we wspólności małżeńskiej do momentu śmierci współmałżonka. Istotnym kryterium jest również czas nabycia prawa do renty rodzinnej – nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Skala wprowadzanych zmian znajduje odzwierciedlenie w prognozowanych wydatkach budżetowych. W pierwszym roku funkcjonowania systemu (2025) przewiduje się koszty na poziomie 3,2-4,2 miliarda złotych, które wzrosną do 11,9-15,8 miliarda złotych w 2027 roku, gdy świadczenie wzrośnie do 25%.
Skutki społeczne
Wprowadzenie renty wdowiej może fundamentalnie zmienić sytuację życiową osób, które straciły współmałżonka. Dotychczas wiele osób owdowiałych doświadczało drastycznego spadku poziomu życia po śmierci partnera. Nowe przepisy mogą znacząco zmniejszyć to negatywne zjawisko, zapewniając większą stabilność finansową.
Nowy system może wpłynąć na zmianę wzorców zamieszkiwania osób owdowiałych. Dotychczas wielu seniorów po stracie współmałżonka było zmuszonych do zamieszkania z dziećmi ze względów finansowych. Większe świadczenie może umożliwić im zachowanie samodzielności i pozostanie we własnym mieszkaniu.
Renta wdowia może również zmienić dynamikę relacji rodzinnych. Lepsza sytuacja finansowa osób owdowiałych oznacza mniejszą presję na wsparcie ze strony dzieci i innych członków rodziny. Może to prowadzić do bardziej zrównoważonych relacji międzypokoleniowych, opartych na więzach emocjonalnych, a nie konieczności ekonomicznej.
System może wpłynąć także na decyzje życiowe osób owdowiałych. Dotychczas część osób decydowała się na ponowne małżeństwo z przyczyn ekonomicznych. Nowe przepisy, zapewniające lepsze zabezpieczenie finansowe, mogą pozwolić na podejmowanie takich decyzji wyłącznie w oparciu o względy emocjonalne.
Wprowadzenie renty wdowiej w Polsce jest krokiem w dobrą stronę, nastawionym na poprawę sytuacji życiowej osób, które straciły współmałżonka. Nowy system powinien zapewnić im stabilność finansową i większą niezależność, co może prowadzić do bardziej zrównoważonych relacji rodzinnych i społecznych.