Od pierwszego kwartału 2025 roku Polska będzie miała nowy system szkolenia i nadzoru nad kierowcami, który ma na celu zbliżyć nasze standardy do tych obowiązujących w krajach o wysokim poziomie bezpieczeństwa drogowego, takich jak kraje skandynawskie i Niemcy. Kompleksowy pakiet zmian przedstawiony przez Ministerstwo Infrastruktury wprowadza szereg innowacyjnych rozwiązań, które dotkną zarówno młodych, jak i doświadczonych kierowców.
Nowe reguły dla młodych kierowców
Jedną z najbardziej przełomowych zmian jest obniżenie wieku uprawniającego do uzyskania prawa jazdy kategorii B do 17 lat. Ten przywilej będzie jednak wiązał się z szeregiem ograniczeń i obowiązków. Młodzi kierowcy przez pierwsze pół roku będą mogli prowadzić pojazd wyłącznie w towarzystwie doświadczonego mentora – osoby, która ma minimum 25 lat i przynajmniej 5-letni staż za kierownicą, bez zatrzymanych w tym czasie uprawnień. Wprowadzony zostanie również wydłużony okres próbny, który w przypadku nieletnich kierowców może trwać nawet do trzech lat.
Wydłużony okres próbny i ograniczenia prędkości
W okresie próbnym młodzi kierowcy będą podlegać znacznie surowszym regulacjom. Będą musieli przestrzegać całkowitego zakazu spożywania alkoholu przed jazdą, a także ograniczeń prędkości: do 50 km/h w terenie zabudowanym i odpowiednio 80 km/h oraz 100 km/h poza nim.
Obowiązkowe kursy doszkalające
Najbardziej innowacyjnym elementem nowych przepisów jest wprowadzenie obowiązkowych kursów doszkalających po uzyskaniu prawa jazdy. Program szkolenia będzie obejmował zarówno część teoretyczną, jak i praktyczną, ze szczególnym naciskiem na rozpoznawanie i radzenie sobie z zagrożeniami na drodze. Koszt takiego szkolenia ma być regulowany i nie przekroczy 300 złotych.
Zmiany dla doświadczonych kierowców
Znaczące zmiany czekają również doświadczonych kierowców w zakresie punktów karnych. System ich kasowania zostanie znacząco ograniczony – redukcja punktów będzie możliwa tylko w przypadku wykroczeń uznanych za mniej szkodliwe dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Najpoważniejsze przewinienia, takie jak wyprzedzanie na przejściu dla pieszych czy znaczące przekroczenie prędkości, nie będą podlegały tej możliwości.
Konsekwencje prowadzenia pojazdu bez uprawnień
Przepisy zaostrzają również konsekwencje prowadzenia pojazdu bez uprawnień. Kierowcy przyłapani za kierownicą mimo zatrzymanego prawa jazdy muszą liczyć się z całkowitym cofnięciem uprawnień, a nie jak dotychczas tylko z przedłużeniem zakazu prowadzenia pojazdów.
Rozszerzenie zasad zatrzymywania prawa jazdy
Szczególnie istotna zmiana dotyczy rozszerzenia zasad zatrzymywania prawa jazdy za przekroczenie prędkości. Teraz również jazda o ponad 50 km/h szybciej niż dozwolona poza terenem zabudowanym na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych będzie skutkować trzymiesięcznym zatrzymaniem uprawnień. To zmiana, która według badań Instytutu Transportu Samochodowego może dotknąć nawet 80 procent polskich kierowców.
Wzór krajów o wysokim poziomie bezpieczeństwa drogowego
Ministerstwo podkreśla, że nowe regulacje są wzorowane na rozwiązaniach sprawdzonych w krajach o wysokim poziomie bezpieczeństwa drogowego. Badania ze Szwecji wskazują, że kierowcy szkoleni w podobnym systemie mają o 30 procent mniejsze ryzyko uczestnictwa w wypadku drogowym niż osoby przechodzące tylko tradycyjne szkolenie.
Nowa kultura jazdy
Te kompleksowe zmiany mają na celu nie tylko poprawę bezpieczeństwa na polskich drogach, ale również wykształcenie nowej kultury jazdy wśród polskich kierowców, szczególnie tych rozpoczynających swoją przygodę za kierownicą.