W ostatnich dniach światowe media zapowiedziały dramatyczny zwrot w konflikcie na Ukrainie. Po intensywnych rozmowach w Arabii Saudyjskiej, Ukraina zgodziła się na 30-dniowy rozejm na wszystkich frontach wojny z Rosją. Ta bezprecedensowa decyzja, ogłoszona przez Departament Stanu USA, może stanowić pierwszy krok do zakończenia konfliktu, który od ponad trzech lat dewastuje Ukrainę i destabilizuje bezpieczeństwo międzynarodowe.
Propozycja rozejmu przewiduje całkowite wstrzymanie działań wojennych na lądzie, w powietrzu i na wodzie przez okres 30 dni, z możliwością przedłużenia za obopólną zgodą stron konfliktu. Warunkiem wejścia w życie rozejmu jest jego akceptacja i jednoczesne wdrożenie przez stronę rosyjską. W odpowiedzi na ukraińską gotowość do złożenia broni, Stany Zjednoczone zobowiązały się do natychmiastowego zniesienia przerwy w wymianie informacji wywiadowczych oraz wznowienia wsparcia wojskowego dla Kijowa.
Sekretarz stanu USA, Marco Rubio, który przewodniczył amerykańskiej delegacji podczas rozmów, wyraził umiarkowany optymizm co do dalszego rozwoju sytuacji. „Zawieziemy ofertę 30-dniowego rozejmu Rosjanom i mamy nadzieję, że powiedzą 'tak’. Piłka jest teraz po ich stronie” – powiedział Rubio po zakończeniu negocjacji. Prezydent Ukrainy, Wołodymyr Zełenski, potwierdził gotowość Kijowa do przyjęcia amerykańskiej propozycji.
Rozejm na Ukrainie może przynieść znaczące korzyści obu stronom konfliktu. Dla Ukrainy byłaby to okazja do reorganizacji obrony, przegrupowania sił oraz integracji nowego sprzętu wojskowego. Z kolei Rosja mogłaby wykorzystać ten czas na uzupełnienie strat osobowych i sprzętowych, które według zachodnich szacunków są znaczące. Jednak analitycy ostrzegają, że rozejm niesie ze sobą również ryzyko. Historia konfliktów zbrojnych pokazuje, że tymczasowe zawieszenia broni często są wykorzystywane przez strony konfliktu do przygotowania nowych ofensyw.
Warto zauważyć, że kraje europejskie, szczególnie te graniczące z Ukrainą, z niecierpliwością oczekują na reakcję Moskwy, mając nadzieję na deeskalację napięć, które od trzech lat rzucają cień na bezpieczeństwo całego kontynentu. Propozycja rozejmu stanowi moment nadziei po latach brutalnego konfliktu, który pochłonął dziesiątki tysięcy ofiar i zmusił miliony ludzi do opuszczenia swoich domów.
Dane liczbowe dotyczące konfliktu na Ukrainie są następujące:
* ponad 40 000 ofiar śmiertelnych,
* ponad 100 000 rannych,
* ponad 5 milionów wysiedlonych,
* ponad 10 miliardów dolarów strat gospodarczych.
W najbliższych dniach światowe stolice będą z zapartym tchem śledzić rozwój wydarzeń, a szczególnie odpowiedź Kremla na amerykańsko-ukraińską propozycję. Jeśli Rosja wyrazi zgodę na 30-dniowy rozejm, będzie to pierwszy tak znaczący krok w kierunku zakończenia konfliktu od momentu jego eskalacji w lutym 2022 roku. Nawet jeśli nie doprowadzi on bezpośrednio do trwałego pokoju, może otworzyć drzwi do bardziej substantywnych rozmów i stopniowej deeskalacji jednego z najpoważniejszych konfliktów zbrojnych XXI wieku.