W 2025 roku sytuacja finansowa emerytów w Polsce ulega pogorszeniu z co najmniej dwóch powodów. Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych jest niższa niż pierwotnie zakładał rząd, a jednocześnie brak waloryzacji progów podatkowych w PIT dodatkowo uszczupla portfele seniorów. W połączeniu z utrzymującą się wysoką inflacją, emerytów czeka trudny rok.
Waloryzacja zjada inflacja
Tegoroczna waloryzacja emerytur i rent ustalona została na poziomie 5,5 procent, co jest wartością niższą niż wcześniejsze prognozy rządu. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), w styczniu 2025 roku inflacja osiągnęła poziom 5,3 procent, co oznacza, że realna wartość podwyżki świadczeń dla seniorów jest minimalna. W praktyce oznacza to, że większość podwyżki emerytury zostanie natychmiast skonsumowana przez wzrost cen. Seniorzy niemal wszystko, co zyskają na waloryzacji, będą musieli wydać na pokrycie wyższych kosztów życia.
Podatki zmniejszą emerytury
Drugim poważnym ciosem dla emerytów jest brak zmian w systemie podatkowym. Mimo wcześniejszych obietnic podniesienia kwoty wolnej od podatku z 30 tysięcy do 60 tysięcy złotych rocznie, nie doszło do realizacji tych zapowiedzi. Kwota wolna od podatku nadal wynosi 2500 złotych miesięcznie, po przekroczeniu której emeryt płaci 12 procent podatku. Szczególnie dotkliwy może być brak waloryzacji progów podatkowych. Z tego powodu część emerytów otrzymujących wyższe świadczenia może nagle przekroczyć drugi próg podatkowy i zamiast 12 procent, zapłacić aż 32 procent podatku od części dochodu.
Rozwiązanie dla najniższych świadczeń?
Eksperci cytowani przez serwis forsal.pl wskazują, że istnieje teoretyczna możliwość zwolnienia z PIT emerytów, których świadczenie nie przekracza 2,5 tysiąca złotych. Według danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, w 2024 roku było około 1,3 miliona emerytów, którzy otrzymywali świadczenia poniżej tej kwoty. Jeśli takie rozwiązanie zostałoby wprowadzone, mogłoby ono dotyczyć około 30% wszystkich emerytów w Polsce.
Konsekwencje
W obliczu tych wszystkich czynników – niedostatecznej waloryzacji, wysokiej inflacji i niekorzystnych zmian podatkowych – wielu emerytów w 2025 roku odczuje realny spadek siły nabywczej swoich świadczeń, co dodatkowo pogorszy już i tak trudną sytuację materialną wielu seniorów w Polsce. Według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego, w 2024 roku około 40% emerytów żyło poniżej progu ubóstwa. Jeśli sytuacja finansowa emerytów nie ulegnie poprawie, może to prowadzić do dalszego wzrostu ubóstwa wśród seniorów.
Dane liczbowe
* 5,5% – poziom waloryzacji emerytur i rent w 2025 roku
* 5,3% – poziom inflacji w styczniu 2025 roku
* 30 tysięcy złotych – proponowana kwota wolna od podatku rocznie
* 2500 złotych – aktualna kwota wolna od podatku miesięcznie
* 12% – stawka podatku dla emerytów, którzy przekroczą kwotę wolną od podatku
* 32% – stawka podatku dla emerytów, którzy przekroczą drugi próg podatkowy
* 1,3 miliona – liczba emerytów, którzy otrzymywali świadczenia poniżej 2,5 tysiąca złotych w 2024 roku
* 40% – odsetek emerytów, którzy żyli poniżej progu ubóstwa w 2024 roku