W Polsce trwa rewolucja telekomunikacyjna, która ma zmienić życie milionów osób. Najwięksi operatorzy, tacy jak T-Mobile, Orange i Play, rozpoczynają proces wygaszania sieci 3G, aby przystąpić do rozwoju nowoczesnej sieci 5G. Ta zmiana jest niezbędna dla rozwoju nowoczesnej telekomunikacji, jednak jej konsekwencje społeczne mogą być znaczące.
Wymiana sprzętu a wykluczenie społeczne
Osoby posiadające telefony sprzed 2012 roku, w tym starsze modele iPhone’ów i telefonów z systemem Android, staną przed koniecznością wymiany sprzętu. Proces sprawdzenia kompatybilności jest prosty – wystarczy poszukać symbolu „4G” lub „LTE” w ustawieniach telefonu. Problem ten szczególnie dotknie seniorów i osoby mniej zamożne, dla których wymiana telefonu stanowi poważne obciążenie finansowe.
Według danych UKE, w Polsce jest około 3,5 miliona osób, które korzystają z telefonów starszych niż 10 lat, a aż 1,5 miliona osób korzysta z telefonów sprzed 2012 roku. Eksperci szacują, że problem może dotknąć nawet kilku milionów użytkowników w Polsce, pogłębiając istniejące już nierówności społeczne i cyfrowe wykluczenie.
Nowa forma wykluczenia społecznego – wykluczenie technologiczne
Socjologowie ostrzegają przed powstaniem nowej formy wykluczenia społecznego – „wykluczenia technologicznego”. Osoby, które nie będą mogły lub nie zechcą przejść na nowsze technologie, mogą znaleźć się na marginesie cyfrowego społeczeństwa, tracąc dostęp do coraz większej liczby usług i możliwości.
Zmiany na rynku telefonii komórkowej
Ekonomiści przewidują znaczące zmiany na rynku telefonii komórkowej. Operatorzy mogą być zmuszeni do wprowadzenia specjalnych programów wsparcia dla klientów wymagających wymiany sprzętu, co może wpłynąć na ich strategie cenowe i ofertowe.
Stres i niepokój wśród starszych użytkowników
Psychologowie zwracają uwagę na stres i niepokój, jakie ta zmiana może wywołać szczególnie wśród starszych użytkowników. Przymusowa adaptacja do nowych technologii może prowadzić do poczucia zagubienia i frustracji.
Pozytywne aspekty transformacji
Eksperci ds. technologii wskazują jednak także na pozytywne aspekty tej transformacji. Wygaszenie przestarzałej sieci 3G uwolni częstotliwości dla bardziej efektywnych technologii, co w dłuższej perspektywie może przynieść korzyści wszystkim użytkownikom.
Wsparcie dla grup zagrożonych wykluczeniem cyfrowym
Organizacje społeczne apelują o stworzenie programów wsparcia dla grup zagrożonych wykluczeniem cyfrowym. Postulują utworzenie funduszy pomocowych, organizację szkoleń i doradztwa technologicznego.
Dostosowanie usług publicznych
Samorządy i instytucje publiczne stają przed wyzwaniem dostosowania swoich usług do nowej rzeczywistości. Konieczne będzie zapewnienie alternatywnych form dostępu do usług publicznych dla osób, które nie przejdą na nowsze technologie.
Edukacja cyfrowa dla seniorów
Eksperci ds. edukacji podkreślają potrzebę wprowadzenia programów edukacji cyfrowej, szczególnie dla seniorów. Wsparcie w tym zakresie powinno pochodzić zarówno od instytucji państwowych, jak i organizacji pozarządowych.
W Polsce już działają organizacje, które prowadzą edukację cyfrową dla seniorów, np. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, która oferuje programy szkoleniowe i doradztwo technologiczne dla osób starszych.
W skali kraju, konieczne jest stworzenie kompleksowego systemu wsparcia, aby pomóc wszystkim użytkownikom w adaptacji do nowych technologii i uniknięciu wykluczenia cyfrowego.