Właściciele instalacji fotowoltaicznych w całej Polsce stoją w obliczu nowego, podstępnego zagrożenia. Od kilku tygodni Urząd Regulacji Energetyki (URE) odnotowuje wzmożoną liczbę zgłoszeń dotyczących osób podszywających się pod kontrolerów. Ci samozwańczy „specjaliści” pukają do drzwi, żądając dostępu do liczników, falowników, a nawet prywatnych dokumentów. URE wydało pilny komunikat: to oszuści, a wpuszczenie ich do domu może mieć poważne konsekwencje dla Twojego bezpieczeństwa i finansów.
W 2025 roku, w obliczu dynamicznego rozwoju energetyki prosumenckiej i blisko 1,5 miliona instalacji fotowoltaicznych w Polsce, wzrost liczby takich incydentów jest alarmujący. Eksperci ostrzegają, że fałszywi kontrolerzy wykorzystują niewiedzę i zaufanie Polaków, by uzyskać dostęp do cennych danych lub nawet dokonać kradzieży. Jak więc odróżnić prawdziwego kontrolera od oszusta i skutecznie chronić swoją domową elektrownię?
Kto naprawdę może kontrolować Twoją instalację fotowoltaiczną?
Urząd Regulacji Energetyki jasno wskazuje: jedynymi podmiotami uprawnionymi do kontroli instalacji fotowoltaicznych są operatorzy systemów dystrybucyjnych (OSD), działający na danym terenie. Mowa tu o gigantach energetycznych, takich jak Tauron, PGE, Energa czy Enea, które posiadają koncesję wydaną przez prezesa URE. Tylko ich pracownicy mają prawo sprawdzić licznik, przyłącze energetyczne lub stan techniczny infrastruktury, która jest częścią sieci dystrybucyjnej.
Legalna wizyta kontrolera OSD zawsze odbywa się według ściśle określonych zasad. Po pierwsze, kontrolerzy pracują zazwyczaj w dwuosobowych zespołach. Po drugie, zawsze muszą posiadać przy sobie imienne upoważnienie oraz legitymację służbową wystawioną przez operatora. W dokumentach tych powinny znaleźć się dane kontrolerów, nazwa przedsiębiorstwa oraz precyzyjny opis czynności, które mają być wykonane. Co kluczowe, operatorzy zazwyczaj informują o planowanej wizycie z wyprzedzeniem – listownie lub poprzez komunikaty na swoich oficjalnych stronach internetowych. Brak takiego powiadomienia powinien wzbudzić Twoje natychmiastowe podejrzenia.
Alarm URE: Dlaczego fałszywi kontrolerzy to realne zagrożenie?
Komunikat URE nie jest przypadkowy. To bezpośrednia odpowiedź na dziesiątki sygnałów od zaniepokojonych prosumentów, którzy zgłaszają wizyty osób podszywających się pod pracowników przedsiębiorstw energetycznych. Urząd Regulacji Energetyki kategorycznie podkreśla, że sam nie prowadzi żadnych inspekcji w prywatnych domach i nie wysyła w teren swoich przedstawicieli. Każda osoba podająca się za kontrolera URE jest oszustem.
Eksperci ostrzegają, że te nieuprawnione wizyty stanowią realne zagrożenie. Osoby podszywające się pod kontrolerów często wyglądają bardzo wiarygodnie – używają kamizelek odblaskowych, posiadają pieczątki, a nawet podrobione dokumenty. Ich celem może być nie tylko wyłudzenie pieniędzy za „niezbędne przeglądy”, ale także pozyskanie wrażliwych danych o Twojej instalacji, a nawet wejście do domu w celach rabunkowych. Pamiętaj, podmioty nieposiadające koncesji URE nie mają prawa kontrolować infrastruktury energetycznej ani pozyskiwać dokumentacji dotyczącej Twojej instalacji fotowoltaicznej.
Jak rozpoznać prawdziwą kontrolę i co robić w razie wątpliwości?
Prawidłowa kontrola ze strony operatora systemu dystrybucyjnego dotyczy wyłącznie urządzeń należących do niego – przede wszystkim licznika energii elektrycznej i przyłącza. Pracownicy OSD nie będą żądać okazania Twoich prywatnych dokumentów, nie poproszą o dostęp do pomieszczeń, w których nie ma urządzeń operatora, i z pewnością nie będą podpisywać nowych umów na miejscu. Po zakończeniu czynności, zawsze zostawiają protokół lub informację o dalszych krokach. To kluczowe różnice, które pozwolą Ci odróżnić profesjonalistów od oszustów.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości co do tożsamości osób pukających do Twoich drzwi, masz pełne prawo odmówić im wejścia na posesję. Najprostszym i najskuteczniejszym sposobem weryfikacji jest natychmiastowy kontakt z oficjalną infolinią Twojego operatora energetycznego. Numer znajdziesz na ostatniej fakturze za prąd lub na stronie internetowej firmy (np. Tauron.pl, PGE-Dystrybucja.pl, Energa-Operator.pl, EneaOperator.pl). Wystarczy podać nazwiska pracowników lub okazać numer upoważnienia. Operator potwierdzi, czy wizyty są prowadzone w danej okolicy i czy osoby przedstawiające się jako jego pracownicy faktycznie są zatrudnione w przedsiębiorstwie. Nie wpuszczaj nikogo do domu, dopóki nie masz stuprocentowej pewności.
Warto zachować szczególną ostrożność. Prawidłowe przeglądy instalacji fotowoltaicznych są elementem utrzymania bezpieczeństwa sieci i są wykonywane regularnie, ale zawsze przez uprawnione osoby. Jasne zasady i wcześniejsze powiadomienie sprawiają, że właściciele instalacji wiedzą, czego się spodziewać. W sytuacji wątpliwości, najlepiej skontaktować się z operatorem i potwierdzić informacje, zanim podejmiesz jakiekolwiek działania. Twoja czujność to najlepsza ochrona przed oszustami i potencjalnymi stratami.