Pracodawcy, którzy ignorują obowiązki wobec komornika, muszą przygotować się na surowe konsekwencje. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zaprezentowała projekt nowelizacji, który zakłada trzykrotny wzrost kar finansowych – z obecnych 5 000 zł do nawet 15 000 zł. A to dopiero początek.
Grzywny do 15 tys. zł – i to wielokrotnie
Obecnie komornik może nałożyć na pracodawcę grzywnę do 5 000 zł, jeśli ten nie realizuje ciążących na nim obowiązków – np. nie dokonuje potrąceń z wynagrodzenia pracownika-dłużnika lub zataja jego zatrudnienie. W praktyce jednak taka kara często okazywała się nieskuteczna, zwłaszcza wobec dużych podmiotów.
Nowy projekt przewiduje trzykrotne podniesienie maksymalnej kwoty grzywny do 15 000 zł, a dodatkowo – możliwość jej wielokrotnego nakładania, aż do momentu, gdy pracodawca zacznie wypełniać swoje obowiązki.
To oznacza, że niesubordynowani pracodawcy będą mogli być karani cyklicznie, a nie jednorazowo. Projekt ma na celu przeciwdziałanie patologiom, w których firmy przez miesiące ignorują pisma komornicze, skutecznie paraliżując proces egzekucji.
Lista przewinień, które mogą kosztować nawet 15 000 zł
Projektowana nowelizacja wskazuje precyzyjnie, za jakie działania (lub ich brak) pracodawca może zostać ukarany:
- Nieprzekazywanie zajętych kwot z wynagrodzenia dłużnika komornikowi.
- Brak potrąceń z wynagrodzenia pomimo otrzymanego zajęcia.
- Zatajenie informacji o zatrudnieniu osoby objętej egzekucją.
- Nieprzekazanie informacji lub dokumentów kolejnemu pracodawcy osoby, wobec której toczy się postępowanie egzekucyjne.
Zmiany te mają jasno określony cel: uczynić z obowiązków wobec komornika realny, egzekwowalny obowiązek, a nie jedynie „opcję”, którą część firm dotąd lekceważyła.
W sprawach alimentacyjnych grzywna może sięgnąć aż 45 000 zł
Największe zmiany dotyczą spraw alimentacyjnych. Projekt ustawy przewiduje, że w przypadku rażącego utrudniania egzekucji alimentów, grzywna może zostać potrojona – aż do 45 000 zł.
To reakcja na powszechne zjawisko opóźnień i unikania egzekucji alimentów, które uderzają w najbardziej wrażliwą grupę wierzycieli – dzieci. W takich sprawach pracodawcy, którzy działają na szkodę egzekucji, będą surowo karani.
Według twórców projektu ochrona interesów dzieci i osób uprawnionych do alimentów wymaga wzmocnienia instrumentów egzekucyjnych oraz skutecznego odstraszania przed lekceważeniem obowiązków.
Nowe prawo jako element większej reformy egzekucji cywilnej
Zmiany zaproponowane przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego to część szerszego projektu reformy egzekucji cywilnej. Choć projekt ustawy jest na etapie konsultacji, rząd deklaruje, że nowelizacja to priorytet.
Celem reformy ma być zwiększenie skuteczności działań komorniczych bez rozbudowywania biurokracji. Kary mają stać się narzędziem nacisku, ale również sygnałem dla środowiska biznesowego, że czas pobłażania się skończył.
Zgodnie z założeniami reformy:
- większe grzywny mają zwiększyć odpowiedzialność po stronie pracodawców,
- proces egzekucji ma być bardziej przejrzysty,
- komornik ma mieć realne narzędzia do dyscyplinowania firm, które utrudniają ściąganie długów.
Czy projekt rzeczywiście zmieni praktykę?
Choć propozycje legislacyjne nie są jeszcze przyjęte, ich treść jasno pokazuje, że rząd zamierza postawić na twarde egzekwowanie przepisów. Jeśli ustawa wejdzie w życie, pracodawcy będą musieli dostosować swoje procedury kadrowo-płacowe do nowych realiów.
W przypadku braku reakcji – będą narażeni na cykliczne, dotkliwe kary finansowe, które mogą wielokrotnie przekroczyć koszt samych zajęć komorniczych. Dla wielu firm może to być impuls do zmiany podejścia – z ignorowania na pełną współpracę.
W ocenie ekspertów projekt może radykalnie poprawić efektywność egzekucji, jeśli będzie rzetelnie egzekwowany. Kluczem będzie jednak realna determinacja komorników do korzystania z nowych narzędzi oraz jasne wytyczne dla sądów, które będą kontrolować zasadność kar.