Papież Franciszek wykonał historyczny krok w kierunku zjednoczenia chrześcijaństwa, proponując ustalenie wspólnej daty Wielkanocy dla wszystkich wyznań. Ta przełomowa deklaracja, wygłoszona podczas sobotnich nieszporów na zakończenie 58. Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan, może zapoczątkować nową erę w relacjach między różnymi odłamami chrześcijaństwa.
Szczególnego znaczenia tej inicjatywie nadaje fakt, że w 2025 roku Wielkanoc przypada tego samego dnia – 20 kwietnia – zarówno w kalendarzu gregoriańskim, jak i juliańskim. Papież widzi w tej zbieżności symboliczny znak i wzywa wszystkie wspólnoty chrześcijańskie do wykorzystania tej okazji dla osiągnięcia trwałego porozumienia w sprawie daty najważniejszego święta chrześcijańskiego.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w Polsce mieszka około 1,5 miliona chrześcijan wyznania prawosławnego, którzy świętują Wielkanoc według kalendarza juliańskiego. Z kolei Kościół katolicki w Polsce liczy około 33 miliony wiernych, którzy świętują Wielkanoc według kalendarza gregoriańskiego.
Biskup Marek Solarczyk, członek Zespołu do spraw Kontaktów z Polską Radą Ekumeniczną, podkreśla praktyczny wymiar tej propozycji, szczególnie w kontekście współczesnych realiów. W Polsce, gdzie mieszka znacząca społeczność ukraińska, wspólna data Wielkanocy mogłaby znacząco ułatwić życie rodzinom i społecznościom wyznającym różne tradycje chrześcijańskie.
Propozycja papieża nie jest jednak rewolucją wymierzoną w tradycję, ale raczej gestem otwartości i pragmatyzmu. Watykan deklaruje gotowość do zaakceptowania daty, która zostanie uzgodniona przez wszystkie wspólnoty chrześcijańskie. To bezprecedensowa elastyczność ze strony Kościoła katolickiego, który historycznie był postrzegany jako strażnik ustalonych tradycji.
Eksperci w dziedzinie ekumenizmu zauważają, że taka zmiana mogłaby mieć głębokie znaczenie symboliczne i praktyczne. Wspólne świętowanie Wielkanocy mogłoby przyczynić się do zbliżenia różnych tradycji chrześcijańskich i wzmocnienia dialogu międzywyznaniowego. Byłby to również ważny sygnał jedności w czasach, gdy świat jest często podzielony przez różnice religijne i kulturowe.
Inicjatywa ta nabiera szczególnego znaczenia w kontekście globalnych wyzwań, przed którymi stoi współczesne chrześcijaństwo. W świecie naznaczonym konfliktami i podziałami, wspólna data najważniejszego święta chrześcijańskiego mogłaby być potężnym symbolem jedności i współpracy ponad podziałami.
Według Międzynarodowego Stowarzyszenia Ekumenicznego, w 2020 roku na świecie było około 2,4 miliarda chrześcijan, co stanowi około 33% populacji świata. Ta liczba oczekuje się wzrośnie do 3,1 miliarda w 2050 roku.
Teologowie podkreślają, że propozycja papieża nie narusza fundamentów wiary, a jedynie dotyczy aspektu organizacyjnego. Przypominają, że obecny system obliczania daty Wielkanocy jest wynikiem historycznych decyzji i może być dostosowany do współczesnych potrzeb bez uszczerbku dla istoty święta.
Szczególnie istotny jest fakt, że papież nie narzuca konkretnego rozwiązania, ale wyraża gotowość do dialogu i kompromisu. Ta postawa otwartości może zachęcić inne Kościoły i wspólnoty chrześcijańskie do podjęcia konstruktywnej dyskusji na temat wspólnej daty Wielkanocy.
Propozycja wspólnej daty Wielkanocy jest kolejnym krokiem w długiej historii starań o jedność chrześcijan. Pokazuje, że nawet wielowiekowe tradycje mogą być przedmiotem dialogu i adaptacji, gdy służy to większemu dobru i jedności wierzących. Pozostaje pytanie, jak na tę inicjatywę zareagują inne Kościoły i czy uda się osiągnąć konsensus w tej historycznej sprawie.