W Polsce nastąpił gwałtowny wzrost liczby spraw windykacyjnych prowadzonych przez komorników w 2023 roku w porównaniu z rokiem poprzednim. To niepokojący trend, który ujawnia głębszy problem społeczno-ekonomiczny, z którym zmaga się coraz więcej gospodarstw domowych. Przeciętne zadłużenie Polaków osiągnęło rekordowy poziom, a skutki pandemii tylko potęgują ten problem.
Skutki przedawnienia długu
Wiele osób sądzi, że nawet przedawnienie długu oznacza jego całkowite zniknięcie. Jednak wierzyciele nadal dysponują skutecznymi narzędziami nacisku, takimi jak wpis do rejestru dłużników, co może skutecznie odciąć zadłużone osoby od dostępu do systemu finansowego. System prawny przewiduje różne okresy przedawnienia – od roku w przypadku mandatów komunikacyjnych, po kilka lat w przypadku kredytów i zobowiązań związanych z działalnością gospodarczą.
Dług w egzekucji komorniczej
Jak podkreślają eksperci prawni, dług znajdujący się w egzekucji komorniczej ma niewielkie szanse na przedawnienie. Każda czynność komornicza przerywa bieg przedawnienia, a wierzyciele mogą przedłużać termin egzekucji nawet do 10 lat, co praktycznie gwarantuje konieczność spłaty zobowiązań.
Młodzi dłużnicy
Sytuacja jest szczególnie trudna dla młodych dłużników, zwłaszcza tych mieszkających z rodzicami i nieposiadających własnych środków. Choć komornik może czasowo zawiesić postępowanie z powodu bezskuteczności egzekucji, dług pozostaje aktywny i może być egzekwowany w przyszłości, gdy sytuacja finansowa dłużnika ulegnie poprawie.
Konsekwencje społeczne
Wzrost zadłużenia społeczeństwa może prowadzić do poważnych skutków społecznych, wykraczających daleko poza same problemy finansowe. Rosnące zadłużenie może prowadzić do pogłębienia nierówności społecznych, powstania „klasy zadłużonych”, którzy przez lata będą zmagać się z konsekwencjami swoich zobowiązań finansowych.
Według danych GUS, w 2022 roku aż 43% Polaków miało problemy z regulowaniem zobowiązań finansowych. To oznacza, że prawie co druga osoba w Polsce zmaga się z problemem zadłużenia.
Wpływ na zdrowie psychiczne
Problem zadłużenia może również prowadzić do pogorszenia zdrowia psychicznego społeczeństwa. Stres związany z egzekucją komorniczą, ciągła presja finansowa i poczucie beznadziei mogą przyczyniać się do wzrostu przypadków depresji, uzależnień i innych problemów zdrowotnych.
Wpływ na gospodarkę
Wzrost liczby spraw komorniczych może również prowadzić do rozwoju szarej strefy gospodarczej. Osoby zadłużone mogą celowo unikać oficjalnego zatrudnienia lub ukrywać swoje dochody, co w dłuższej perspektywie może negatywnie wpłynąć na system podatkowy i zabezpieczeń społecznych.
Co moglibyśmy zrobić?
W tej sytuacji kluczowe jest poszukiwanie rozwiązań, które mogą pomóc Polakom wyjść z pętli zadłużenia. Jednym z nich może być edukacja finansowa, która uczy, jak zarządzać swoimi finanse i unikać długów. Innym rozwiązaniem może być tworzenie programów wsparcia dla osób zadłużonych, takich jak programy umarzania długów lub wsparcia w spłacie zobowiązań.
W Polsce powstało już kilka organizacji, które zajmują się doradztwem finansowym i wsparciem osób zadłużonych. Jedną z nich jest fundacja „Nadzieja na szansę”, która oferuje wsparcie finansowe i doradztwo prawnemu osobom zadłużonym.
Podsumowanie
Wzrost zadłużenia Polaków jest poważnym problemem, który wymaga natychmiastowej uwagi. Konieczne jest poszukiwanie rozwiązań, które mogą pomóc Polakom wyjść z pętli zadłużenia i zdrowego finansowego życia.