W Polsce tylko jedna trzecia zobowiązanych obywateli płaci abonament RTV. Pozostali ryzykują nie tylko wezwanie do zapłaty, ale również interwencję urzędu skarbowego. Obowiązujące przepisy dają fiskusowi szerokie możliwości egzekucji długu – od potrąceń z wynagrodzenia, przez zajęcie emerytury, aż po postępowanie komornicze. W obliczu niskiej ściągalności rząd rozważa radykalne zmiany w systemie finansowania mediów publicznych.
Abonament RTV: obowiązek, który zbyt często jest ignorowany
Zgodnie z polskim prawem abonament radiowo-telewizyjny musi płacić każdy, kto posiada zarejestrowany odbiornik RTV – zarówno radio, jak i telewizor. Niestety, jak pokazują dane, tylko około 33% zobowiązanych osób faktycznie reguluje tę należność.
Taka skala uchylania się od opłat powoduje poważne braki w budżecie przeznaczonym na finansowanie mediów publicznych. W odpowiedzi na tę sytuację rząd planuje zmiany systemowe. Na stole leżą dwa warianty:
- Zastąpienie abonamentu tzw. opłatą audiowizualną, pobieraną razem z podatkiem dochodowym.
- Całkowite przejęcie finansowania mediów przez budżet państwa, co zniosłoby obowiązek indywidualnych wpłat.
Jednak do czasu wdrożenia ewentualnych reform, obowiązują dotychczasowe przepisy, które dają państwowym instytucjom szerokie kompetencje w zakresie egzekucji należności.
Co grozi za niepłacenie abonamentu?
Osoby posiadające zarejestrowany odbiornik, które nie opłacają abonamentu RTV, mogą spodziewać się:
- Monitu od Poczty Polskiej – to ona odpowiada za egzekwowanie należności.
- 7-dniowego terminu na uregulowanie zaległości od momentu otrzymania wezwania.
- Przekazania sprawy do urzędu skarbowego, jeśli zadłużenie nie zostanie spłacone.
Fiskus ma pełne uprawnienia do ściągania zaległości, m.in. poprzez:
- zajęcie części wynagrodzenia za pracę,
- potrącenie z emerytury lub renty,
- pobranie długu z nadpłaty podatku dochodowego,
- skierowanie sprawy do egzekucji komorniczej.
Co więcej, kara za nieuiszczenie abonamentu RTV może być dotkliwa finansowo. Zgodnie z przepisami, wynosi ona 30-krotność miesięcznej stawki abonamentowej.
Ile wynosi abonament RTV w 2025 roku?
Aktualne stawki abonamentu RTV obowiązujące w 2025 roku są następujące:
- 27,30 zł miesięcznie w przypadku posiadania telewizora,
- 8,70 zł miesięcznie za samo radio.
Zatem maksymalna kara za brak płatności w przypadku telewizora może wynieść aż 819 zł.
Warto podkreślić, że obowiązek zapłaty nie wygasa samoczynnie – nawet jeśli użytkownik sprzętu przestanie go używać, dopóki odbiornik jest zarejestrowany, obowiązek płatności pozostaje w mocy.
Kto może być zwolniony z obowiązku płatności?
Nie każdy obywatel musi uiszczać abonament RTV. Zwolnienia przysługują określonym grupom społecznym, w tym:
- osobom bezrobotnym,
- osobom z niepełnosprawnościami,
- uczniom i studentom do 26. roku życia,
- osobom osiągającym dochody poniżej minimalnego wynagrodzenia,
- osobom kwalifikującym się do świadczeń socjalnych ze względu na trudną sytuację materialną.
Aby jednak skorzystać z ulgi, należy zgłosić się osobiście do placówki pocztowej lub złożyć odpowiedni wniosek online wraz z dokumentami potwierdzającymi spełnienie kryteriów zwolnienia.
Niestety, wiele osób nie informuje o przysługujących im uprawnieniach, przez co mogą zostać błędnie zakwalifikowane jako dłużnicy i objęte windykacją.
Trwałe zmiany na horyzoncie?
Niska skuteczność ściągalności abonamentu oraz społeczne niezadowolenie związane z jego egzekucją powodują, że temat reformy finansowania mediów publicznych coraz częściej pojawia się w debacie publicznej.
Rozważana opłata audiowizualna doliczana do podatków mogłaby znacznie uprościć system oraz zwiększyć ściągalność. Z kolei pełne finansowanie z budżetu państwa zlikwidowałoby konieczność jakichkolwiek indywidualnych płatności – ale jednocześnie podniosłoby koszty po stronie państwa.
Decyzje w tym zakresie mogą zapaść w najbliższych miesiącach, jednak dopóki nie zostaną wdrożone nowe regulacje, aktualne przepisy pozostają w mocy i ich egzekwowanie może dotyczyć każdego posiadacza zarejestrowanego odbiornika RTV.