Zaciągnięcie kredytu hipotecznego to jedna z najważniejszych decyzji finansowych w życiu, jednak dla wielu Polaków droga do własnego mieszkania jest pełna przeszkód. Jedną z najczęstszych jest negatywna historia w Biurze Informacji Kredytowej (BIK), która może wynikać z dawno zapomnianych i uregulowanych zobowiązań. Taki wpis potrafi skutecznie zablokować nawet najlepiej przygotowany wniosek. Adam Mision, ekspert finansowy z firmy Expander, w rozmowie z portalem Biznes Info wyjaśnia, że zła historia w BIK to nie wyrok. Istnieje prosty i w pełni legalny sposób, aby „wyczyścić” swoje dane i znacząco poprawić zdolność kredytową. Kluczem jest podjęcie kilku strategicznych kroków jeszcze przed złożeniem wniosku w banku. Ekspert tłumaczy, jak samodzielnie zdiagnozować problem, jakie pismo należy wysłać do dawnego wierzyciela i dlaczego nieużywana od lat karta kredytowa może być cichym zabójcą naszej zdolności. Przygotowanie się do tego procesu może zadecydować o pozytywnej decyzji kredytowej i otworzyć drogę do wymarzonej nieruchomości.
Jak samodzielnie sprawdzić i zdiagnozować swoją sytuację w BIK?
Pierwszym i absolutnie kluczowym krokiem przed rozpoczęciem jakichkolwiek starań o kredyt hipoteczny jest samodzielne sprawdzenie swojej historii w Biurze Informacji Kredytowej. Jak podkreśla Adam Mision, wielu klientów jest zaskoczonych tym, co znajduje się w ich raporcie. Często okazuje się, że negatywne wpisy dotyczą zobowiązań sprzed wielu lat, o których zdążyliśmy już zapomnieć. Mogą to być drobne zaległości na karcie kredytowej otrzymanej przy zakupie sprzętu RTV/AGD czy niedopłata za ostatnią ratę pożyczki.
Aby uzyskać pełny obraz, należy zalogować się na swoje konto na portalu BIK i pobrać szczegółowy raport. To właśnie ten dokument banki analizują w pierwszej kolejności. „Banki zawsze sprawdzają BIK i na tej podstawie rzeczywiście czasem pojawiają się jakieś pytania, wątpliwości, tudzież konieczność wyjaśnienia któregoś ze zobowiązań Klienta” – tłumaczy ekspert. Diagnoza problemu na wczesnym etapie daje nam czas na reakcję i naprawienie sytuacji, zanim nasz wniosek trafi na biurko analityka.
Równie ważne jest dokładne przeanalizowanie swoich wpływów na konto. Ekspert z Expander radzi, aby sprawdzić, czy cała pensja wskazana na zaświadczeniu o zarobkach faktycznie trafia na rachunek. Często potrącane są z niej benefity takie jak karty sportowe czy dodatkowe ubezpieczenia grupowe. Choć dla nas to korzyść, dla analityka bankowego jest to rozbieżność, która wymaga wyjaśnienia. Przygotowanie z góry dokumentów potwierdzających te potrącenia usprawni proces i pokaże nas jako rzetelnego i świadomego klienta.
Negatywny wpis w BIK to nie wyrok. Oto jak go usunąć
Wielu kredytobiorców błędnie zakłada, że negatywny wpis w BIK, nawet dotyczący spłaconego już długu, na stałe przekreśla ich szanse na kredyt. To nieprawda. Zgodnie z prawem, mamy narzędzia, aby skutecznie usunąć takie historyczne dane. Adam Mision wyjaśnia, że jeśli zobowiązanie, które generowało negatywny wpis, zostało już w całości zamknięte i uregulowane, możemy podjąć działania w celu jego wykreślenia.
Procedura jest prostsza, niż się wydaje. Należy wysłać do banku lub firmy pożyczkowej, w której mieliśmy problematyczne zobowiązanie, formalne pismo z prośbą o usunięcie danych osobowych oraz cofnięcie zgody na ich przetwarzanie w BIK. Wierzyciel, po otrzymaniu takiego wezwania, ma prawny obowiązek zaprzestać przetwarzania danych dotyczących spłaconego zobowiązania i wykreślić je z bazy. Dzięki temu nasza historia kredytowa staje się „czysta”, a scoring w BIK znacząco się poprawia.
Ten jeden prosty krok może diametralnie zmienić naszą sytuację. Bank, analizując nasz nowy, „wyczyszczony” raport, nie będzie miał podstaw do zadawania niewygodnych pytań o przeszłość finansową. To szczególnie ważne, ponieważ analitycy są wyczuleni na wszelkie sygnały o nieterminowości, nawet jeśli dotyczyły one drobnych kwot sprzed wielu lat. Usunięcie wpisu to sygnał, że panujemy nad swoimi finansami i jesteśmy wiarygodnym partnerem dla banku.
Ukryte pułapki, które obniżają Twoją zdolność kredytową
Poza oczywistymi problemami z historią spłat, istnieje kilka „cichych zabójców” zdolności kredytowej, o których istnieniu wielu z nas nie wie. Jednym z najczęstszych jest posiadanie karty kredytowej, nawet jeśli aktywnie z niej nie korzystamy. Banki traktują sam limit na karcie jako potencjalne zadłużenie, które obniża naszą zdolność do obsługi nowego kredytu. Jeśli mamy w portfelu kilka takich zapomnianych kart, ich limity mogą łącznie obniżyć naszą zdolność kredytową o dziesiątki tysięcy złotych. Rozwiązanie? Zamknięcie nieużywanych kart lub ustawienie automatycznej spłaty, aby uniknąć jakichkolwiek zaległości.
Kolejną pułapką jest składanie zbyt wielu zapytań kredytowych w krótkim czasie. Choć w przypadku kredytów hipotecznych BIK grupuje zapytania złożone w ciągu 14 dni i traktuje je jako jedno, zasada ta nie dotyczy innych produktów. „Starając się o hipotekę, warto wstrzymać się z wnioskowaniem o karty kredytowe, kredyty konsumenckie, płatności odroczone, a zwłaszcza chwilówki” – ostrzega Adam Mision. Każde takie zapytanie obniża nasz scoring. Ekspert radzi, aby po dokładnej analizie ofert, złożyć wnioski do maksymalnie dwóch, w skomplikowanych przypadkach trzech, wybranych banków.
Warto również wiedzieć, że forma zatrudnienia nie jest już czynnikiem dyskryminującym. Mit, że tylko umowa o pracę na czas nieokreślony daje szansę na kredyt, jest nieprawdziwy. Banki patrzą przede wszystkim na stabilność i wysokość dochodów, a nie na ich źródło. Przedsiębiorcy czy osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych często zarabiają znacznie więcej i są dla banku atrakcyjniejszymi klientami. Kluczowe jest jednak odpowiednie udokumentowanie swoich dochodów, co może wymagać przedstawienia bardziej szczegółowej historii rachunku bankowego.
Kredyt z partnerem czy w pojedynkę? Ekspert wyjaśnia, co jest bezpieczniejsze
Decyzja o tym, czy zaciągnąć kredyt samodzielnie, czy wspólnie z małżonkiem lub partnerem, ma ogromne znaczenie. Intuicyjnie wydaje się, że dwa dochody zawsze oznaczają wyższą zdolność kredytową. Nie zawsze tak jest. „Zdarza się, że jedna osoba ma wyższą zdolność niż dwie, ponieważ przy dwóch osobach mamy wyższy koszt utrzymania gospodarstwa domowego, który może nie zostać pokryty w całości przez dochód” – tłumaczy ekspert. Każdy bank ma własny model scoringowy i inaczej kalkuluje koszty życia dla singla i dla pary. Czasem może się okazać, że wniosek jednej, lepiej zarabiającej osoby będzie oceniony korzystniej.
Z punktu widzenia bezpieczeństwa, zaciągnięcie zobowiązania na jedną osobę może być prostsze i mniej ryzykowne w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń losowych. Przy dwóch kredytobiorcach kluczowe staje się odpowiednie zabezpieczenie w postaci ubezpieczenia na życie, które w razie śmierci jednego z partnerów pokryje jego część zobowiązania. To dodatkowy koszt, ale i niezbędna ochrona dla drugiej osoby.
Niezależnie od wybranej strategii, kluczem do sukcesu jest unikanie pochopnych decyzji. Adam Mision przytacza historię klienta, któremu odradzał branie kredytu o zmiennym oprocentowaniu przy napiętym budżecie. Klient zignorował ostrzeżenia i zaciągnął zobowiązanie, a niedługo potem stopy procentowe drastycznie wzrosły. Prawidłowe przygotowanie, w tym przeprowadzenie „stress testów” sprawdzających, jak nasza rata zachowa się przy wzroście stóp procentowych, to fundament odpowiedzialnego kredytowania. Pamiętajmy, że kredyt hipoteczny to maraton, a nie sprint, a odpowiednie przygotowanie pozwala bezpiecznie dobiec do mety