Unia Europejska zatwierdziła obowiązek montażu instalacji fotowoltaicznych na dachach budynków. Nowe przepisy obejmą zarówno obiekty mieszkalne, jak i publiczne oraz komercyjne. Zmiany wchodzą w życie już od 2026 roku i są częścią szeroko zakrojonej strategii klimatycznej UE do 2050 roku.
Nowa dyrektywa EPBD: kluczowe daty i etapy wdrażania
Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD), która została zatwierdzona przez Parlament Europejski, wprowadza szereg konkretnych terminów, od których instalacja fotowoltaiki na dachach stanie się obowiązkowa:
- Od końca 2026 roku: obowiązek obejmie wszystkie nowe budynki niemieszkalne i publiczne o powierzchni użytkowej powyżej 250 m².
- Od końca 2029 roku: obowiązek zostanie rozszerzony na wszystkie nowe budynki mieszkalne, niezależnie od ich powierzchni.
- Od 2030 roku: obowiązek obejmie także istniejące budynki komercyjne i publiczne poddawane większym remontom oraz wszystkie budynki sektora publicznego.
Długofalowo, celem jest pełne przekształcenie unijnego budownictwa w kierunku zeroemisyjnych rozwiązań energetycznych.
Kogo dokładnie dotyczą zmiany?
Nowe regulacje obejmą:
- Nowe budynki publiczne i komercyjne (od 2026 r.)
- Nowe budynki mieszkalne (od 2029 r.)
- Modernizowane budynki niemieszkalne (od 2030 r.)
- Wszystkie budynki publiczne – zarówno nowe, jak i istniejące (od 2030 r.)
Obowiązek montażu paneli fotowoltaicznych lub kolektorów słonecznych będzie stopniowo rozszerzany, w zależności od metrażu i przeznaczenia budynku.
Wyjątki od obowiązku. Kiedy nie trzeba instalować paneli?
Dyrektywa przewiduje również określone wyjątki, które mogą zwolnić właścicieli z konieczności montażu instalacji fotowoltaicznych:
- Gdy montaż jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniony – jednak sposób oceny tej przesłanki nie został jeszcze dokładnie określony.
- Gdy budynek podlega ochronie konserwatorskiej lub znajduje się na liście zabytków.
- W przypadku miejsc kultu religijnego, takich jak kościoły czy klasztory – obiekty te będą wyłączone z obowiązku.
Z uwagi na te wyjątki, nie każdy dach będzie musiał zostać pokryty panelami, jednak należy się spodziewać, że większość nowych i remontowanych obiektów będzie podlegała regulacjom.
Cel: neutralność klimatyczna i ograniczenie importu energii
Nowe przepisy są częścią planu realizacji celów klimatycznych UE na rok 2050. Strategia zakłada:
- Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych.
- Zwiększenie efektywności energetycznej budynków.
- Ograniczenie zależności od importu paliw kopalnych – zwłaszcza w kontekście aktualnych napięć geopolitycznych i niestabilnych cen energii.
Wprowadzenie obowiązkowej fotowoltaiki jest postrzegane jako narzędzie przyspieszające transformację energetyczną Europy oraz zwiększające bezpieczeństwo energetyczne krajów członkowskich.
Konsekwencje dla właścicieli nieruchomości i deweloperów
Z perspektywy inwestorów i właścicieli domów oraz firm budowlanych, nowe regulacje oznaczają:
- Wzrost kosztów budowy lub modernizacji budynków, szczególnie w pierwszych latach.
- Zwiększenie popytu na panele fotowoltaiczne, falowniki i usługi montażowe.
- Możliwość skorzystania z dofinansowania i ulg – wiele państw członkowskich już oferuje lub planuje uruchomić wsparcie dla tych, którzy będą musieli dostosować się do nowych przepisów.
Choć przepisy mogą budzić obawy, szczególnie wśród właścicieli mniejszych firm czy osób budujących domy jednorodzinne, to w dłuższej perspektywie mogą przyczynić się do obniżenia rachunków za energię i zwiększenia wartości nieruchomości.
Brak szczegółów? To jeszcze nie koniec
Choć dyrektywa została już zatwierdzona, wiele elementów wdrożeniowych wciąż pozostaje do doprecyzowania na poziomie krajowym. Państwa członkowskie będą odpowiedzialne za:
- Określenie mechanizmów kontrolnych i sposobu egzekwowania obowiązku.
- Stworzenie listy kryteriów technicznych i ekonomicznych, które pozwolą na wyłączenia.
- Zaprojektowanie programów wsparcia, ulg podatkowych i instrumentów finansowych.
Dopiero wtedy poznamy pełen zakres skutków tych przepisów dla obywateli i sektora budowlanego.