Od 1 stycznia 2026 roku w Polsce nastąpi jedna z najważniejszych zmian w systemie wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. Rząd znacząco rozszerza katalog uprawnionych do świadczenia wspierającego, co oznacza, że tysiące Polaków, którzy dotychczas nie spełniali kryteriów, będzie mogło liczyć na comiesięczny zastrzyk gotówki. To kluczowa decyzja, która ma realnie poprawić jakość życia i wesprzeć domowe budżety, oferując kwoty przekraczające 1000 zł miesięcznie, niezależnie od dochodów beneficjenta.
Świadczenie wspierające, wprowadzone w drugiej połowie 2023 roku, stanowi odpowiedź na rosnące potrzeby osób z niepełnosprawnościami w zakresie pokrywania dodatkowych kosztów życia. Jest to forma pomocy finansowej, która charakteryzuje się brakiem uzależnienia od kryterium dochodowego, co jest jego unikalną cechą na tle innych świadczeń socjalnych.
Czym jest świadczenie wspierające i dla kogo jest przeznaczone?
Świadczenie wspierające to nowa forma pomocy, której celem jest wsparcie finansowe osób z niepełnosprawnościami. Ma ono pomóc w pokryciu bieżących wydatków wynikających z ich stanu zdrowia, a także przyczynić się do większej samodzielności i niezależności. Od samego początku ustawodawca podkreślał jego stopniowe i przemyślane rozszerzanie, co ma zapewnić stabilność i efektywność systemu.
Jedną z najważniejszych cech tego świadczenia jest jego niezależność od dochodów. Oznacza to, że osoby z niepełnosprawnościami mogą podejmować pracę i rozwijać się zawodowo, nie obawiając się utraty przysługującego im wsparcia. Co więcej, świadczenie wspierające jest wolne od zajęć komorniczych i nie podlega opodatkowaniu, co czyni je czystym, efektywnym zastrzykiem finansowym.
Początkowo, od 1 stycznia 2024 roku, świadczenie to objęło osoby z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia, czyli te, które osiągnęły co najmniej 87 punktów. Systematyczne obniżanie progów ma zapewnić, że pomoc dotrze do coraz szerszej grupy potrzebujących.
Kluczowe zmiany od 2026 roku: Nowe progi wsparcia
Proces wdrażania świadczenia wspierającego został podzielony na etapy, a każdy z nich ma na celu objęcie wsparciem kolejnych grup osób z niepełnosprawnościami. Pierwszy etap, z początkiem 2024 roku, dotyczył osób z 87 punktami i więcej w skali potrzeby wsparcia. Drugi etap, który wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku, obniży ten próg do 78 punktów.
Jednak to trzeci etap, zaplanowany na 1 stycznia 2026 roku, przyniesie najbardziej znaczącą i oczekiwaną zmianę. Od tej daty wymagany próg potrzeby wsparcia zostanie obniżony do 70 punktów. Ta modyfikacja otwiera drzwi do otrzymania pomocy finansowej dla nowej, szerokiej grupy Polaków z niepełnosprawnościami, którzy dotychczas nie kwalifikowali się do świadczenia z powodu zbyt niskiej punktacji.
Obniżenie progu do 70 punktów to krok w kierunku większej inkluzywności i uznania, że koszty utrzymania ponoszą również osoby z niepełnosprawnościami o niższym, lecz wciąż znaczącym, poziomie potrzeby wsparcia. Liczba kilkudziesięciu tysięcy wniosków, które już wpłynęły do ZUS, świadczy o ogromnym zapotrzebowaniu na tego typu pomoc. Zmiana w 2026 roku z pewnością spowoduje dalszy wzrost liczby beneficjentów.
Ile wyniesie świadczenie wspierające i od czego zależy jego wysokość?
Wysokość świadczenia wspierającego nie jest stała dla wszystkich i zależy od liczby punktów przyznanych w decyzji o potrzebie wsparcia. Kwota ta stanowi od 40 do 220 procent wysokości renty socjalnej. Renta socjalna, będąca podstawą do wyliczeń, jest corocznie waloryzowana w marcu, co oznacza, że również świadczenie wspierające podlega regularnym podwyżkom.
Dla osób, które od 1 stycznia 2026 roku uzyskają od 70 do 74 punktów, świadczenie wyniesie 40 procent kwoty renty socjalnej. Biorąc pod uwagę prognozowany wskaźnik waloryzacji na 2025 rok (ustalony przez Ministerstwo Finansów), świadczenie wspierające na poziomie 40 procent może wynieść około 1050-1100 zł miesięcznie. Jest to znacząca kwota, która może stanowić realne wsparcie w budżecie domowym.
Warto podkreślić, że wysokość świadczenia wspierającego jest ściśle powiązana z poziomem potrzeby wsparcia, co pozwala na bardziej elastyczne dostosowanie pomocy do indywidualnych wymagań każdej osoby. Jest to system zaprojektowany tak, aby najwięcej pomocy otrzymywały osoby z największymi potrzebami, jednocześnie rozszerzając wsparcie na te z niższym, ale wciąż istotnym poziomem niepełnosprawności.
Jak krok po kroku ubiegać się o świadczenie wspierające?
Proces ubiegania się o świadczenie wspierające jest dwuetapowy i wymaga złożenia wniosków do dwóch różnych instytucji. Ważne jest, aby dokładnie zapoznać się z procedurą, aby uniknąć opóźnień w otrzymaniu wsparcia.
Pierwszy etap to złożenie wniosku o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Należy to zrobić w Wojewódzkim Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności (WZON) właściwym dla miejsca zamieszkania. WZON, po przeprowadzeniu specjalistycznej oceny stanu zdrowia i funkcjonowania osoby, ustala konkretną liczbę punktów. To właśnie od tej decyzji zależeć będzie, czy osoba kwalifikuje się do świadczenia.
Drugi etap następuje po uzyskaniu pozytywnej decyzji z WZON, potwierdzającej odpowiedni próg punktowy (od 1 stycznia 2026 roku będzie to minimum 70 punktów). Dopiero wtedy można złożyć właściwy wniosek o przyznanie świadczenia wspierającego do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Cały proces ma na celu zapewnienie, że wsparcie trafi do osób, które najbardziej go potrzebują, w oparciu o rzetelną ocenę ich stanu.
Pamiętajmy, że świadczenie wspierające to nie tylko wsparcie finansowe, ale także element szerszej polityki integracji i aktywizacji osób z niepełnosprawnościami, umożliwiający im pełniejsze uczestnictwo w życiu społecznym i zawodowym bez obawy o utratę świadczeń.
Dlaczego rozszerzenie świadczenia to krok milowy dla osób z niepełnosprawnościami?
Zmiany wprowadzane od 2026 roku, a w szczególności obniżenie progu punktowego do 70, to ważny sygnał, że państwo dostrzega i reaguje na potrzeby szerokiej grupy osób z niepełnosprawnościami. Jest to krok w kierunku budowania bardziej sprawiedliwego i inkluzywnego społeczeństwa, gdzie każda osoba, niezależnie od stopnia niepełnosprawności, ma prawo do godnego życia i wsparcia.
Rozszerzenie świadczenia wspierającego to nie tylko jednorazowa pomoc, ale element długofalowej strategii, która ma zapewnić stabilność finansową i poczucie bezpieczeństwa. Dzięki niezależności od dochodów i corocznej waloryzacji, świadczenie to stanowi realne i przewidywalne uzupełnienie budżetu domowego, pozwalając na lepsze planowanie wydatków i pokrywanie kosztów związanych z leczeniem, rehabilitacją czy codziennym funkcjonowaniem.
Ta inicjatywa rządu podkreśla zaangażowanie w realną pomoc, koncentrując się na praktycznych aspektach życia osób z niepełnosprawnościami. Wzmacnia to zaufanie do instytucji państwowych i pokazuje, że dąży się do tworzenia rozwiązań, które faktycznie odpowiadają na wyzwania współczesnego społeczeństwa. To istotny krok w stronę pełnej integracji i równego traktowania.